ඇත්දත් තල්
සිංහල විශ්වකෝෂය වෙතින්
(ෆිටෙලෙෆාස් මක්රොකාපා - Phytelephas macrocarpa Ruiz et Pav). නිවර්තන ඇමෙරිකාවේ කොලොම්බියා හා වෙනිසූලා ප්රදේශ ජන්මභූමි කොට ඇති මේ ශාකය පළමුවෙන් ලංකාවට ගෙනෙන ලද්දේ 1850 දීය. ඇත්දත් තල් වනාහි හෙමින් වැඩෙන අඩි 6ක් පමණ උස ස්ථූල කඳකින් ද අඩි 18ක් පමණ දිග, ලක්ෂණ, පක්ෂවත් (pinnate) කොළවලින් ද යුක්ත වූ ද්විගෘහි (dioecious) තාල වර්ගයට අයත් ගසකි. ස්ත්රී ගසේ ඡද ශූකියක (spadix) මල් 6ක් පමණ තිබේ. එක එක මලින් බදරිය (berry) බැගින් සෑදෙන බැවින් එක වල්ලක ගෙඩි 6ක් පමණ ඇති වේ. බීජයේ භ්රෑණපෝෂ (endosperm) සෛල බිත්තිවල ඉතා තද හෙමිසෙලියුලෝස් විකසනය වේ. මේ හේතුවෙන් භ්රෑණපෝෂය ඇත්දත් බඳු ස්වභාවයක් ගනී. ඇත්දත් වැනි භ්රෑණපෝෂයෙන් බොත්තම්, බිලියඩ් බෝල හා ආභරණ සාදාගනු ලැබේ.
වෙනත් ෆිටෙලෙෆාස් විශේෂවල ඇටවලිනුත් ඇත් දත් වැනි ද්රව්ය ලැබේ. තාල වර්ගයට අයත් රෆියා (Raphia) හා අටලෙයා (Attalea) විශේෂවල ඇටවලින් ද ඇත්දත් වැනි ද්රව්ය ලැබේ.
ඇත්දත් තල් පාමේ (Palmae) කුලයට අයත් ශාකයකි.
(සංස්කරණය: 1967)
