ජෝජ් විලියම් ඇන්ඩර්සන්

(1791-1857). 1850 සිට 1855 දක්වා ලංකාව පාලනය කළ ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුකාරවරයෙකි. ලංකාවට පැමිණීමට පෙර මොහු ඉන්දියාවේ අවුරුදු 36ක් ම සේවය කර තිබුණි. සර් ජෝජ් මෙරට ආණ්ඩුකාර පදවියට පත් කරන ලද්දේ මුරුසි දිවයිනේ ආණ්ඩුකාර ධුරය දරමින් සිටිය දීය. 1848 කැරැල්ල නිසා දිවයිනේ පාලනය අඩපණ වී පැවති හෙයින් එය නැවත නඟාලීමට පළපුරුදු පාලකයකුගේ අවශ්‍යතාව බ්‍රිතාන්‍ය රජයට පෙනී ගිය හෙයිනි මොහු මෙරටට එවන ලද්දේ.

1848 කැරැල්ල මැඩලීමට ගිය වියදම් නිසාත් 1847 සිට ඇතිව තිබුණු කෝපි අර්බුදය නිසාත් හැකි තරම් දුරට ආණ්ඩුවේ වියදම් අඩු කිරීමට ඔහු අණ ලද්දේය. එබැවින් අලුත් මංමාවත් තැනීම බොහෝ දුරට අත්හැර දමන ලදි. මෙය ආණ්ඩුකාරතුමා හා වැවිලිකරුවන් අතර මතභේදයකට මුල් වූ කරුණකි. 1854 දී "වතුකාර සංගමය" යනුවෙන් ප්‍රබල සංගමයක් පිහිටුවීම මෙහි වැදගත් ප්‍රතිඵලයකි.

බුද්ධාගම හා ආණ්ඩුව අතර වූ සම්බන්ධය සම්පුර්ණයෙන් ම අවසන් වූයේ මොහුගේ කාලයේ දීය. 1852 දී කරන ලද නියෝගයකින් මහානායක හිමිවරුන් පත් කිරීම ඒ ඒ විහාරස්ථානවල භික්ෂූන්ට භාරදෙන ලදි. ආණ්ඩුවට භාරව තිබුණේ පත් කරන ලද මහානායක හිමිවරුන් නීතිය මගින් පිළිගැනීම පමණි. 1853 දී මහානායක හිමිවරුන්ට හා දියවඩන නිලමේටත් දන්ත ධාතූන්වහන්සේ බාරදෙනු ලැබූ සේක.

ස්වකීය සෞඛ්‍යය පිරිහෙන්නට වූයෙන් 1855 දී ආණ්ඩුකාර පදවියෙන් ඉල්ලා අස්වූ සර් ජෝජ් ඇන්ඩර්සන් 1857 දී පරලෝ සැපත් විය.

(සංස්කරණය: 1967)