ජෝන් ඩේවි
(John Devy). දහනම වැනි සියවස මුල් කාලයේ දී ලංකාවේ විසූ බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික වෛද්‍යවරයෙකි. මොහු කීර්තිමත් විද්‍යාඥයකු වූ සර් හම්ප්‍රි ඩේවිගේ සහෝදරයකු විය. ඩේවිගේ පාසල් අධ්‍යාපනය හා විශ්ව විද්‍යාල ජීවිතය පිළිබඳ තොරතුරු අප්‍රකට ය.
ලංකාණ්ඩුකාර සර් රොබට් බ්‍රවුන්රිග්ගේ වෛද්‍යවරයා වශයෙන් පත්වුණ ඩේවිට ඔහුත් සමඟ දිවයිනේ නොයෙක් පළාත්වල සංචාරය කිරීමට ඉඩ ලැබුණි. එම ගමන්වල දී උඩරට විසූ ඉංග්‍රීසි නිලධාරින් පමණක් නොව සිංහල නිලමේවරුන් පවා හඳුනාගැනීමට ඔහුට අවස්ථාව ලැබුණේ ය.
1818 උඩරට මහ කැරැල්ලට පෙර හා පසු කාලය පිළිබඳව තොරතුරු රැස්කළ ඔහු ලංකාවේ අභ්‍යන්තරය එහි ජනතාව හා ඔහුගේ චාරිකා පිළිබඳ විස්තර පොතක් වශයෙන් ඉදිරිපත් කළේ ය. ඩේවිගේ මහත් ප්‍රසිද්ධියට හේතු වූයේ මෙම ග්‍රන්ථයයි. මෙය ලංකාවේ දේශගුණය, උෂ්ණත්වය, සර්පයන්, වෛද්‍යකර්මය, යකඩ උණු කිරීම ආදිය පිළිබඳ ව පර්යේෂණ පවත්වා ක්‍රමාණුකූල ව කරුණු ඉදිරිපත් කරන ලද පළමු ග්‍රන්ථය වශයෙන් සැළකිය හැකි ය.
පසුකාලීන ඉතිහාසඥයන්ට උඩරට ඓතිහාසික තොරතුරු සොයා ගැනීම සඳහා මෙය වැදගත් මූලාශ්‍රයක් විය.
ලංකාවේ වැව් පිළිබඳ විස්තරයක් ඉදිරිපත් කළ පළමුවැනි ඉංග්‍රීසි ජාතිකයා ඩේවි ය. ඔහු වැව් පිළිබඳ කටු සටහන් කීපයක් ද ඉදිරිපත් කළේ ය.
(කර්තෘ: දේවිකා ප්‍රියදර්ශනී එදිරිවීර)
(සංස්කරණය නොකළ)
