හෙළදිව රජනිය
විජය රජුගේ පටන් ශ්‍රීමත් ජෝර්ජ් විලියම් ඇන්ඩර්සන් ආණ්ඩුකාරවරයා දක්වා හෙළදිව රාජ පරම්පරාව සහිත ඉතිහාස ප්‍රවෘත්තිය සංගෘහිත ග්‍රන්ථයෙකි. ඉන් හෙළදිව රාජනීතිය පැවැසෙන්නේ යයි අදහස් කොට ‘හෙළදිව රජනිය’ යන නම දී තිබේ.
සිංහල ගුරුවරුන් පුහුණු කරවීම සඳහා පිහිටුවන ලද ප්‍රථම අභ්‍යාස විද්‍යාලයයේ ප්‍රධානාචාර්යවරයා ව සිටි ජෝන් පෙරේරා මෙහි කර්තෘ ය. වර්ෂ 1853 මෙය ප්‍රකාශයට පත් වී තිබේ. සියරට ඉතිහාසය ගැන දැනීමෙන් තොර ව පිටරට ඉතිහාසය ඉගෙනීමට එකල ගුරුවරයා විශේෂ උනන්දුවක් දැක්වීම ජාතික දියුණුවට බාධාවක් බව පෙන්නා ජන්ම භූමියෙහි ඉතිහාසය ඉගෙනීමට රුකුලක් දීම් වශයෙන් ග්‍රන්ථය සැපැයුණු බව දැක්වේ. පාසැල්හි භාවිතයට යෙදැවුණ පළමුව ඉතිහාස ග්‍රන්ථය වූහ යි සිතිය හැකි මේ ග්‍රන්ථයට නොයෙක් පත පොතෙහි සඳහන් තොරතුරු පිඬු කිරීමෙන් ගෙන තිබේ. ඒ අතර මුඛ පරම්පරාගත ප්‍රවෘත්ති ද වෙයි. පරිච්ඡේද විස්සකින් යුත් එහි එක් එක් පරිච්ඡේදය අවසානයෙහි අභ්‍යාසය ප්‍රශ්න මාලාවක් බැගින් ඇත්තේ ය. අවසාන පරිච්ඡේදය ක්‍රි.ව. 1505 සිට ක්‍රි.ව. 1850 දක්වා පෘතුගීසි ආණ්ඩුවේ වැදගත් තොරතුරු සම්පිණ්ඩනයකි. එම අවධියේ හැටියට ඉතා ප්‍රයෝජනවත් ඉතිහාස ග්‍රන්ථයක් බව කිය හැක්කේ ය. ඉතිහාස ග්‍රන්ථයක් වශයෙන් සැමකලට ම ප්‍රයෝජනවත් කරුණු එහි ඇතුළත් ව තිබේ.
(කර්තෘ: ඩී.සී. දිසානායක: 1956)
(සංස්කරණය නොකළ)
