අබ්දල් ක්‍රිම් (අබ්දුල් කරීම්) සඳහා මුලාශ්‍රය නරඹන්න

(1881) මොරොක්කෝවේ රිෆියානු ගෝත්‍ර නායකයෙකි. මොහුගේ සම්පූර්ණ නම මොහොම්මද් බෙන් අබ්දල් ක්‍රිම්ය. මොහුගේ පියා එතරම් වැදගත් හෝ කුලවත් පුද්ගලයෙකු නොවීය. හේ තම කුඩා පුතුන් දෙදෙනාට සෑහෙන අධ්‍යාපනයක් ලබා දුන්නේය. අබ්දල් ක්‍රීම් ලබා තිබුණු අධ්‍යාපනය නිසා ඔහුට 1914 වර්ෂයේ දී පමණ මෙලිල්ලා ප්‍රදේශයේ ස්වදේශී කටයුතු භාර කාර්යාලයේ උසස් රක්ෂාවක් ලබාගන්නට පිළිවන් විය. අවුරුදු කිහිපයක් මේ වෘත්තියෙහි යෙදී සිට පසුව ඔහු 1919 දී පමණ ස්පාඤ්ඤ පාලනයට විරුද්ධව  නැඟී සිටියේය. ඒ  අවුරුද්දේ ඔහු හා ස්පාඤ්ඤ යුද්ධ හමුදාවේ සිල්වේස්ත්‍ර සෙනෙවියා අතර  ඇති වූ අරගලයක් නිසා අබ්දල් ක්‍රීම්ට මෙලිල්ලා ප්‍රදේශය අතහැර පලායන්නට සිදු විය. ඔහු පැන ගියේ තමාගේ ගෝත්‍රිකයන්ගේ වාසභූමිය වූ කඳුකර ප්‍රදේශයකටය. මෙහි දී ඔහුගේ උදව්වට ඔහුගේ සොහොයුරා ද එක් විය. ක්‍රිම්ගේ පරමාර්ථය වූයේ තමාට කළ වරදට සිල්වේස්ත්‍ර සෙනෙවියාගෙන් පළිගැනීමය. ඔහුගේ මේ පරමාර්ථය 1921 අවුරුද්දේ මුදුන් පැමිණියේය. තම ගෝත්‍රිකයන් සිය ගණනකින් පමණක් සමන්විත වූ යුද්ධ සේනාවක් ගෙන ගොස් ඔහු ස්පාඤ්ඤ යුද කඳවුරක් වූ ඇනුවල් නගරය ලෙහෙසියෙන් ම අත්පත් කර ගත්තේය. මේ සටනේදී සිල්වේස්ත්‍ර සෙනෙවියාගේ විනාශය සිදු විය. සටන අවසාන වන්නටත් පෙර ම, 19,000ක් පමණ වූ ස්පාඤ්ඤ යුද්ධ හමුදාවෙන් 16,000ක් පමණ මිය ගියහ.

ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් මෙසේ අන්ත පරජයට පත් කළ අබ්දල් ක්‍රිම්ගේ කීර්ති ඝෝෂාව සෑම ගෝත්‍රයක් අතර ම පැතිරෙන්නට විය. මේ නිසා ස්පාඤ්ඤයට යටත් කොටසේ බටහිර දෙස විසූ ජබාල ගෝත්‍රිකයෝ ද ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්ට විරුද්ධව සටන් කිරීම සඳහා අබ්දල් ක්‍රිම් එකතු වුහ. මේ යුද්ධවල ප්‍රතිඵලය වූයේ 1924 වන විට ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්ට තමන් සතුව තිබුණු  ප්‍රදේශ බොහොමයක් ම අහිමි වීමත් බලවත් පීඩා ගැහැට මධ්‍යයේ තෙතුවාන් නගරය කරා පසු බසින්නට සිදුවීමත්ය. ඒ වර්ෂය අවසාන භාගය වන විට අබ්දල් ක්‍රීම් ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්ට විරුද්ධව තවත් සටනක් කිරීමට අර අඳිමින් සිටිය දී රටට දකුණු පැත්තෙන් ප්‍රංස ජාතිකයන්ගෙන් තර්ජන එල්ල විය. අබ්දල් ක්‍රිම් ස්පාඤ්ඤ යුද්ධය ටික කලකට අමතක  කොට දමා  ප්‍රංස තර්ජනයට පාත්‍රව සිටි ගෝත්‍රිකයන්ට සහාය දීම පිණිස ගියේය. 1925 දී  ඔහු ප්‍රංස ජාතිකයන් සතුව තිබූ ප්‍රදේශයට කඩා වැදුණේය. මේ අවස්ථාවේ දී මේ භායනක සතුරාට මුහුණ දීමට ප්‍රංස හමුදාවෝත් ස්පාඤ්ඤ හමුදාවෝත් ඉටා ගත්හ. පුරුෂ ධෛර්යයෙන් හා නොපසුබස්නා උත්සාහයෙන් යුත් දක්ෂ යුද්ධ භටයකුගේ අවසාන සටන මෙහි දී දැක්ක හැකි විය. නොකැමැතෙන් වුව ද ප්‍රංස ජාතිකයන්ට යටත් වන්න්නට ඔහුට සිදු විය. ඉන් පසු ප්‍රංසවරුන් විසින් ඔහු රටින් පිටුවහල් කොට හරින ලදි.

(සංස්කරණය:1963)
[[ප්‍රවර්ගය:අ]]