"ඇන්හයිඩ්‍රයිට්" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

08:43, 1 සැප්තැම්බර් 2025 වන විට නවතම සංශෝධනය

(Anhydrite). මෙනමින් හැඳින්වෙනුයේ නිර්ජලීයභාවය හේතු කොට ජිප්සම්වලින් වෙනස් වන්නාවූ ඛනිජමය කැල්සියම් සල්පේට් (CaSO4) ය. ඇන්හයිඩ්‍රයිට් සාමාන්‍යයෙන් දක්නට ලැබෙන්නේ සුදුපාට හෝ අළුපාට කුඩා කැට රාශි වශයෙනි. ඇතැම් විට විෂමලම්බාක්ෂ (orthorhombic) ලොකු ස්ඵටික වශයෙන් ද එය දක්නට ලැබේ. ඇන්හයිඩ්‍රයිට් විලීන කළ (fused) විට පහසුවෙන් සුදු ‘එනැමල්’ බවට පත් වේ. ජලයේ ඉතා ස්වල්ප වශයෙන් ද්‍රවණය වන ඇන්හයිඩ්‍රයිට්, අම්ලවල තරමක් පහසුවෙන් ද්‍රවණය වේ. එහි තදබව 3-3.5 දක්වා ද විශිෂ්ට ගුරුත්වය 2.98ක් ද වේ.

ඇන්හයිඩ්‍රයිට් ලෝකයේ සෑම තැන ම පාහේ ව්‍යාප්ත වී ඇත. පාෂාණ සාදන මේ වැදගත් ඛනිජය දක්නට ලැබෙන්නේ ජිප්සම්, හුනුගල්, ලුණුනිධි හා ඩොලොමයිට් ආශ්‍රිතවය. අධික ලුණු ප්‍රමාණයකින් යුක්ත මුහුදු ජලය සෙ. 42° දී හෝ ඊට වැඩි උෂ්ණත්වයක දී වාෂ්පීකරණය වන විට ඇන්හයිඩ්‍රයිට් තැන්පත් වේ. ස්වාභාවික තත්වයන්හි දි ඇන්හයිඩ්‍රයිට් සෙමින් වුව ද පහසුවෙන් සජල වීමෙන් ජිප්සම් බවට පෙරළේ.

ප්‍රධාන වශයෙන් ඇන්හයිඩ්‍රයිට් භාවිතා කරනුයේ ඇමෝනියම් සල්පේට් නිෂ්පාදනය පිණිසය. වල්පිනයිට් (vulpinite) නමින් හැඳින්වෙන ඇන්හයිඩ්‍රයිට් විශේෂයක් මැණික් මෙන් පැලඳීම පිණිස ගනු ලැබේ. ඇන්හයිඩ්‍රයිට් ජිප්සම් පමණ ප්‍රයෝජනවත් නොවේ.

(සංස්කරණය: 1967)