"ඇත්පොර" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

13:32, 3 දෙසැම්බර් 2025 තෙක් සංශෝධනය

(ගජකෙළිය). ඇතුන් අතර අවුළුවන සටන් ඇත්පොර නමි. පැරණි සමයන්හි සිට සිංහල රජුන් විනෝදය තකා ඇත්පොර ඇවිළවූ බව සඳහන් වේ. නිශ්ශංකමල්ල රජතුමාගේ විවිධ ක්‍රියාවන් සඳහන් කරන පොළොන්නරු හැටදාගේ සෙල්ලිපියෙහි (ලං.ශි.ස. II. 93-6) “පොර බලන පරිද්දෙන් අනර්ඝ මණ්ඩපයකුදු නංවා ඇත්පොර බලා”යි කියැවේ. ඇත්පොර ඇවිළවීම විනෝදය ලැබීම මෙන් ම ඇතුනට යුද පුහුණුවක් ලබාදීම ද සඳහා යොදාගත් රාජකීය ක්‍රීඩාවකැයි සිතිය හැකිය. ඉතා භීෂණ යුදබිම්හි දරුණු විත් කමින් ද නොපසුබැස ඉදිරියට ම ගොස් සතුරු මිතුරු දෙපාර්ශ්වයෙහි ඇතුන් උනුන් මෙල්ල කරලීමෙහි යෙදුණු සැටි ඉපැරැණි යුද කතා පුවත්හි ඇතුළත් වේ. ඇත්කෙළියෙහි නියුක්තව වාසය කළ “ශත්‍රැප්‍රතාප රජ්ජුරුවෝ යම්කිසි තැනෙක්හි ඇතකුගේ ස්වරූපයක් ඇසුවාහු වී නම් රෑදාවල් කවර වේලෙක වි නමුත් එතැන්හි ගොස් ඒ ඇතු බඳවා තමන් විජිතයට ගෙනවුත් සෙසු ඇතුන් හා දළින් දළ අන්නවා මෙසේ නිරන්තරයෙන් ඇල්කෙළි කෙළනාහ” යන සද්ධර්මාලංකාර පාඨය ඇත් කෙළියේ පෞරාණිකත්වය හෙළි කරයි. අජන්තා බිතු සිතුවම් අතුරෙහි ඇත් පොරයක් දැක්වෙන චිත්‍රයක් දක්නට ලැබේ.

සිංහලයන් අතර පැවති විවිධ පොර, තරඟ කෙළි, දියකෙළි ආදිය පිළිබඳව කොළඹ ජාතික කෞතුකාගාරයේ අධ්‍යක්ෂව සිටි පී.ඊ.පී. දැරණියගල මහතුන් විසින් ප්‍රකාශ කරවන ලද කෘතියක අවසාන සිංහල රජුන්ගේ කාලවල දී පැවති ඇත්පොර පිළිබඳව ද විස්තර දැක්වේ. ඇතැම් විට චණ්ඩ ඇතකු පොරමඬුල්ලට ගෙන්වා අනිකකු හා පොර ඇන්නූ බවත් උන් දෙදෙනා පොරට නොවැදුණොත් උන් අතරට ඇතින්නක ලා ඊර්ෂ්‍යා ඇති කොට කුපිත කරවීමෙන් පොර මෙහෙය වූ බවත් ඩොයිලි පවසා ඇති බව දැරණියගල මහතුන්ගේ ලිපියෙහි සඳහන් වේ.

හීලෑ ඇතුන් යොදා පොර ඇවිළවීම සෙංකඩගල නුවර මහමළුවෙහි බොහෝ විට කරවන ලදැයි ද පොරට මෙහෙයීම සඳහා ඇතුන් තෝරාගන්නා ලද්දේ උන්ට මද කිපුණු විට බව ද, නොඑසේ නම් විශේෂ ආහාර කන්නට දී අවසානයේ දී සම්භාර සංයුක්ත වූ අරක්කු පෙවීමෙන් ඇතුන් ප්‍රකුපිත කරවනු ලැබූ පසු බව ද කියැවේ. පොර ඇනගන්නා ඇතුන් පිට නොයෙක් විට ඇත්ගොව්වන් සිටි බවත් එවිට සෑම ඇතා ම විරුද්ධ හස්තියා පිට සිටින ගොව්වා මැරීමට තැත් කළ හෙයින් ඇතු අරා සිටීම අතිශයින් අන්තරායදායක ක්‍රියාවක් වූ බවත් ඒ ගැන සැකක් බියක් නැතිව තමාගේ වික්‍රමය පා තෑගිබෝග හා සම්මාන ලබාගැනීමේ චේතනාවෙන් ඇත්ගොව්වන් පොර මෙහෙයවීමේ දී ඇතුන් පිට නැඟි බවත් සඳහන් වේ.

පොරට යොදවන ඇතුන්ගේ දළ කෙළවර කපාහැර එහි රන් රිදී කොපු හා මධ්‍යයෙහි කැටයම් විලි බැහීමෙන් අලංකාර කරන ලදි. එසේ අලංකාර කළ දළ ඇති ඇතුන් දෙදෙනකු අතර පොරයක් පෙන්වීමට දැරණියගල මහතා ඉදිරිපත් කර ඇති චිත්‍රයක දළට දළ දී සිටින ඇතුන් දෙදෙනා අතර බිම මහා සතරැස් තලයක් පිට කුඩා සතරැස් තලයක් බැගින් සිටින සේ ඇතුන්ගේ කිසිලි පමණ උසට බැඳි ශක්තිමත් බැම්මක් දිස්වේ. එය පැත්තෙන් හෝ පිටිපසින් හෝ නොසිට මුහුණට මුහුණ ලා සටන් කිරීමට සැලැස්වීමට බඳිනා ලද බැම්මකැයි සිතේ.

වල් ඇතකු හා හීලෑ ඇතකු අතර ඇවිළෙන පොරය බිහිසුණුය. වල් ඇතුන් රංචුවක් තවත් වල් ඇතුන් රංචුවක් හා පොර ඇනගැනීම අතිශයින් බිහිසුණුය. එසේ වුවද වල් ඇත් රංචු දෙකක් දෙපසකින් පමුණුවා රංචු දෙකේ වූ ඇතුන් අතර පොර ඇවිළවූ බව ද ඒ පොර පිටිය ගල්කණු සිටුවා කරන ලද බැවින් එහි තුළ ඇවිළවුණු පොරය 'ගල් ඉඳිකඩේ ඇතුන් කෙටවීම’ නමින් හැඳින්වුණු බව ද දැරණියගල මහතා කියයි. වල් ඇත්පොර සංවිධානය කරන ලද්දේ අප්‍රේල් මාසයේ යෙදෙන සිංහල අවුරුදු උත්සවයේ අංගයක් ලෙසය. පොර කොටවන දිනට සති දෙක තුනකට කලින් සබරගමුව ඌව පෙදෙස්හි කූරුවේ ඇත්තෝ එදෙසිනුත් උඩගම්පහ කෙංගල්ල පෙදෙස්හි කූරුවේ ඇත්තෝ එදෙසිනුත් වල් ඇත්රංචු ගල් ඉඳිකඩය කරා හඹාගෙන ඊමට පිටත්ව යෙත්. පොරපිටිය සංවිධානය කරන්නෝ දෙපැත්තේ වනදොර සිට ගල් ඉඳිකඩ දොරටුව දක්වා එළිමහන් පෙදෙස වනරොදක් මෙන් සදා ඉඳිකඩයට ඔබ්බෙහි ඇතුන් කෑමට ප්‍රිය දේවල් පුරවාලති. ඇත්පොර බලා විනෝද වන්නට බලා සිටින්නන්ගෙන් සමහරු අසුවල් ඇත් රංචුව පළමුව ළඟා වන්නේය, අසුවල් ඇත් රංචුව ජය ගන්නේය යනාදිය කියමින් ඔට්ටු අල්ලති. සමහරු ඊට පරදු තබාගනිති.

ඇත්රංචු හඹා එන්නන්ගේ අඬහැර පෑම දුරින් ඇසෙත් ම රැස්ව සිටින්නෝ නිසොල්මන් වෙති. එවිට පළමුව එහි ළඟා වන ඇත්රැළ චකිතයක් නැතිව ම සදාලූ වනරොද මැදින් පොරපිටියට ඇතුළුව එහි සදා තිබෙන ප්‍රියමනාප කෑම ජාති සිත් සේ කන්නට පටන් ගනිති. ඉන්පසු අනික් පැත්තෙන් එන ඇත්රැළ ද පැමිණ කෑමට වදිති. පොරය පටන් ගැනෙන්නේ එවිටය. පළමුව සටන් වදින්නෝ යූථ නායකයෝය. ඉන්පසු උන්ට සහාය පිණිස උනුන්ගේ රැළෙහි දෙතුන් දෙන ක්‍රමයෙන් අවුත් හවුල් වීමෙන් සටන දියුණු තියුණුව ඇවිළීයේ. පහර කෑමෙන් දුර්වලව ගිය විට පසු බැස යතුදු සිය සහචරයන් හැර පලායාම යූථ නායකයන්ගේ සිරිත නොවේ. එහෙයින් ඔව්හු පහර කකා ම ඉඳිකඩය තුළ ම හැරනිකත්. එසේ කොට සටන් නොවැදී පරාජය පළ කොට සිටිත් ම රැස්ව සිටින්නෝ ඔල්වර හඬ දෙමින් පැරදුණු පිළේ ජනයාට කුලවාරම් කියමින් ඇත් රංචුවට පලා යෑමට ඉඩ හරිත්. ඉන්පසු දිනූ ඇත් රැළ මෙහෙයූවනට රන්මිණිමුතුයෙන් ප්‍රසාද හා හා සම්මාන දෙන රජතුමා දෙපිළේ ම පිරිසට ආහාරයෙන් සංග්‍රහ කරන්නේය.

(සංස්කරණය: 1967)