"ආමිස (ආමිෂ)" හි සංශෝධන අතර වෙනස්කම්

සිංහල විශ්වකෝෂය වෙතින්
වෙත පනින්න: සංචලනය, සොයන්න
('මිනිසාගේ උපභෝග-පරිභෝග පිණිස පවත්නා වස්ත්‍ර-ආ...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි)
 
 
1 පේළිය: 1 පේළිය:
මිනිසාගේ උපභෝග-පරිභෝග පිණිස පවත්නා වස්ත්‍ර-ආහාර-ගෘහාදිය හා බෙහෙත් යන මේ දිවි පැවැත්ම සඳහා වැළඳගන්නා හෙයින් ආමිෂ යයි කියනු ලැබේ. එයම ශාසන ව්‍යවහාරයෙහි චීවර-පිණ්ඩපාත-සේනාසන-ගිලානපච්චය-භේසජ්ජ පරික්ඛාර යන නම්වලින් එයි. පර්‍ය්‍යාය නිෂ්පර්‍ය්‍යාය වශයෙන් ආමිෂය දෙවැදෑරුම් වෙයි. එහි චීවරාදි සිවුපසය නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂයි. යම් කිසි කාරණයකින් ලේශයකින් හෝ යම්තමකින් ආමිෂ වූයේ නොව වචනාර්ථ හෙයින් ම ආමිෂ වන හෙයිනි. මෙලොව කිසිවෙක් භවය ප්‍රාර්ථනා කොට හුදෙක් දෙව් මිනිස් සුව ලැබීමේ අදහසින් දන්සිල් ඈ පින්කම් කෙරෙයි. ඔහුට ඒ හේතුවෙන් දෙව් මිනිස් දෙගතියෙහි භෝග සම්පත් ලැබෙයි. ඒ සම්පත් නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂයි. එය ලැබීමට හේතු වූ පින්කම් පර්‍ය්‍යාය ආමිෂ නම් වේ.  
+
මිනිසාගේ උපභෝග-පරිභෝග පිණිස පවත්නා වස්ත්‍ර-ආහාර-ගෘහාදිය හා බෙහෙත් යන මේ දිවි පැවැත්ම සඳහා වැළඳගන්නා හෙයින් ආමිෂ යයි කියනු ලැබේ. එයම ශාසන ව්‍යවහාරයෙහි චීවර-පිණ්ඩපාත-සේනාසන-ගිලානපච්චය-භේසජ්ජ පරික්ඛාර යන නම්වලින් එයි. පර්‍ය්‍යාය නිෂ්පර්‍ය්‍යාය වශයෙන් ආමිෂය දෙවැදෑරුම් වෙයි. එහි චීවරාදි සිවුපසය නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂයි. යම්කිසි කාරණයකින් ලේශයකින් හෝ යම්තමකින් ආමිෂ වූයේ නොව වචනාර්ථ හෙයින් ම ආමිෂ වන හෙයිනි. මෙලොව කිසිවෙක් භවය ප්‍රාර්ථනා කොට හුදෙක් දෙව් මිනිස් සුව ලැබීමේ අදහසින් දන්සිල් ඈ පින්කම් කෙරෙයි. ඔහුට ඒ හේතුවෙන් දෙව් මිනිස් දෙගතියෙහි භෝග සම්පත් ලැබෙයි. ඒ සම්පත් නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂයි. එය ලැබීමට හේතු වූ පින්කම් පර්‍ය්‍යාය ආමිෂ නම් වේ.
බුදුසව් වූ පැවිද්දනට සිවුපසය ලැබෙනුයේ බුදු පියාණන්ගේ දායාදයක් වශයෙනි. බුදුන් විසින් ඒ ඒ තැන්හි දී “අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ගහපති චීවරං ; යො ඉච්ඡති පංසුකූලිකො හොතු” යී (මහණෙනි, ගැහැවියන් දෙන සිවුරු පිළිගැනීමට අවසර දෙමි ; යමෙක් කැමැති නම් පංසුකූලික වේවයි) ආදිය වදාළ හෙයින් ප්‍රණීත වූ සිවුරු ඈ සිවුපසය ම භික්ෂූන් විසින් ලද්දේය. එහෙයින් නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂය වූ සිවුපසය ම බුදුන් සතු වූයේ ම වෙයි. පර්‍ය්‍යාය ආමිෂය වූ දෙව් මිනිස් සුව ලබනුයේ ද බුදුන් වදාළ දන්සිල් ඈ පිළිවෙත්හි හැසිරීමෙනි. එහෙයින් එ ද බුදුන් සතු වූයේ ම වේ. බුදුහු ධම්මදායාද සූත්‍රයෙහි දී “ධම්මදායාද මෙ, භික්ඛවෙ, භවථ, මා ආමිසදායාද” යී ආමිසය දායාද කොට නොගන්නා ලෙස භික්ෂූන්ට වදාළහ. ආමිස දායාදයන් වීම හේතු කොටගෙන බුදුසව්වන් මතු නොව තමන්වහන්සේ ද ගැරහිය යුතු බවට පැමිණෙන හෙයිනි.
+
 +
බුදුසව් වූ පැවිද්දනට සිවුපසය ලැබෙනුයේ බුදු පියාණන්ගේ දායාදයක් වශයෙනි. බුදුන් විසින් ඒ ඒ තැන්හි දී “අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ගහපති චීවරං; යො ඉච්ඡති පංසුකූලිකො හොතු”යී (මහණෙනි, ගැහැවියන් දෙන සිවුරු පිළිගැනීමට අවසර දෙමි; යමෙක් කැමැති නම් පංසුකූලික වේවයි) ආදිය වදාළ හෙයින් ප්‍රණීත වූ සිවුරු ඈ සිවුපසය ම භික්ෂූන් විසින් ලද්දේය. එහෙයින් නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂය වූ සිවුපසය ම බුදුන් සතු වූයේ ම වෙයි. පර්‍ය්‍යාය ආමිෂය වූ දෙව් මිනිස් සුව ලබනුයේ ද බුදුන් වදාළ දන්සිල් ඈ පිළිවෙත්හි හැසිරීමෙනි. එහෙයින් එ ද බුදුන් සතු වූයේ ම වේ. බුදුහු ධම්මදායාද සූත්‍රයෙහි දී “ධම්මදායාදා මෙ, භික්ඛවෙ, භවථ, මා ආමිසදායාද”යී ආමිසය දායාද කොට නොගන්නා ලෙස භික්ෂූන්ට වදාළහ. ආමිස දායාදයන් වීම හේතු කොටගෙන බුදුසව්වන් මතු නොව තමන්වහන්සේ ද ගැරහිය යුතු බවට පැමිණෙන හෙයිනි.
 +
 
 
ආමිසපටිපත්ති වශයෙන් දෙවැදෑරුම් කොට වදාළ පූජා අතුරෙහි ද චීවරාදි සිවුපසයෙන් කරන පූජාව ආමිස පූජා නම් වෙයි. බුදුන් වදාළ ධර්මානුධර්ම ප්‍රතිපත්තියෙහි හැසිරීම පටිපත්ති පූජා නම්වේ. මෙයිනුදු ආමිස පූජාවට වඩා ප්‍රතිපත්ති පූජාව උතුමැයි වදාරා ඇත.  
 
ආමිසපටිපත්ති වශයෙන් දෙවැදෑරුම් කොට වදාළ පූජා අතුරෙහි ද චීවරාදි සිවුපසයෙන් කරන පූජාව ආමිස පූජා නම් වෙයි. බුදුන් වදාළ ධර්මානුධර්ම ප්‍රතිපත්තියෙහි හැසිරීම පටිපත්ති පූජා නම්වේ. මෙයිනුදු ආමිස පූජාවට වඩා ප්‍රතිපත්ති පූජාව උතුමැයි වදාරා ඇත.  
  
 
(සංස්කරණය: 1965)
 
(සංස්කරණය: 1965)
  
[[ප්‍රවර්ගය:]]  
+
[[ප්‍රවර්ගය: බෞද්ධ ධර්මපාඨ]]  
  
[[ප්‍රවර්ගය:]]
+
[[ප්‍රවර්ගය: ]]

10:58, 22 අප්‍රේල් 2025 වන විට නවතම සංශෝධනය

මිනිසාගේ උපභෝග-පරිභෝග පිණිස පවත්නා වස්ත්‍ර-ආහාර-ගෘහාදිය හා බෙහෙත් යන මේ දිවි පැවැත්ම සඳහා වැළඳගන්නා හෙයින් ආමිෂ යයි කියනු ලැබේ. එයම ශාසන ව්‍යවහාරයෙහි චීවර-පිණ්ඩපාත-සේනාසන-ගිලානපච්චය-භේසජ්ජ පරික්ඛාර යන නම්වලින් එයි. පර්‍ය්‍යාය නිෂ්පර්‍ය්‍යාය වශයෙන් ආමිෂය දෙවැදෑරුම් වෙයි. එහි චීවරාදි සිවුපසය නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂයි. යම්කිසි කාරණයකින් ලේශයකින් හෝ යම්තමකින් ආමිෂ වූයේ නොව වචනාර්ථ හෙයින් ම ආමිෂ වන හෙයිනි. මෙලොව කිසිවෙක් භවය ප්‍රාර්ථනා කොට හුදෙක් දෙව් මිනිස් සුව ලැබීමේ අදහසින් දන්සිල් ඈ පින්කම් කෙරෙයි. ඔහුට ඒ හේතුවෙන් දෙව් මිනිස් දෙගතියෙහි භෝග සම්පත් ලැබෙයි. ඒ සම්පත් නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂයි. එය ලැබීමට හේතු වූ පින්කම් පර්‍ය්‍යාය ආමිෂ නම් වේ.

බුදුසව් වූ පැවිද්දනට සිවුපසය ලැබෙනුයේ බුදු පියාණන්ගේ දායාදයක් වශයෙනි. බුදුන් විසින් ඒ ඒ තැන්හි දී “අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ගහපති චීවරං; යො ඉච්ඡති පංසුකූලිකො හොතු”යී (මහණෙනි, ගැහැවියන් දෙන සිවුරු පිළිගැනීමට අවසර දෙමි; යමෙක් කැමැති නම් පංසුකූලික වේවයි) ආදිය වදාළ හෙයින් ප්‍රණීත වූ සිවුරු ඈ සිවුපසය ම භික්ෂූන් විසින් ලද්දේය. එහෙයින් නිෂ්පර්‍ය්‍යාය ආමිෂය වූ සිවුපසය ම බුදුන් සතු වූයේ ම වෙයි. පර්‍ය්‍යාය ආමිෂය වූ දෙව් මිනිස් සුව ලබනුයේ ද බුදුන් වදාළ දන්සිල් ඈ පිළිවෙත්හි හැසිරීමෙනි. එහෙයින් එ ද බුදුන් සතු වූයේ ම වේ. බුදුහු ධම්මදායාද සූත්‍රයෙහි දී “ධම්මදායාදා මෙ, භික්ඛවෙ, භවථ, මා ආමිසදායාද”යී ආමිසය දායාද කොට නොගන්නා ලෙස භික්ෂූන්ට වදාළහ. ආමිස දායාදයන් වීම හේතු කොටගෙන බුදුසව්වන් මතු නොව තමන්වහන්සේ ද ගැරහිය යුතු බවට පැමිණෙන හෙයිනි.

ආමිසපටිපත්ති වශයෙන් දෙවැදෑරුම් කොට වදාළ පූජා අතුරෙහි ද චීවරාදි සිවුපසයෙන් කරන පූජාව ආමිස පූජා නම් වෙයි. බුදුන් වදාළ ධර්මානුධර්ම ප්‍රතිපත්තියෙහි හැසිරීම පටිපත්ති පූජා නම්වේ. මෙයිනුදු ආමිස පූජාවට වඩා ප්‍රතිපත්ති පූජාව උතුමැයි වදාරා ඇත.

(සංස්කරණය: 1965)

"http://encyclopedia.gov.lk/si_encyclopedia/index.php?title=ආමිස_(ආමිෂ)&oldid=7876" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි