අයිසොනයසිඩ්
(Isoniazid). ටියුබකුලෝසියාව හෙවත් ක්ෂයරෝගය පිළිබඳ රස චිකිත්සාවට (Chemotherapy) අයත් 1952 දී පළමුවරට භාවිත කරනු ලැබූ අයිසොනයසිඩ් (අයිසොනිකටිනික් අම්ල හයිඩ්රසයිඩ් - Isonicotinic acid hydrazide) ප්‍රතිටියුබකුලෝසීය ඖෂධ අතරෙන් ඉතා ප්‍රබල ඖෂධයකි. එය සොයාගත හැකි වූයේ නිකටිනමයිඩ් නමින් හැඳින්වෙන බී විටමිනය, ටියුබකල් බැසිලයට විරුද්ඬ ක්‍රියා ශක්තියක් ඇති ඖෂධයක් බව 1945 දී අහම්බෙන් නිරීක්ෂණය වීමෙනි. රසායන ව්‍යුහය අතින් නිකටිනමයිඩ්වලට සමාන වන සංයෝග කීපයක් සංශ්ලේෂණය කොට ඒවායේ ප්‍රතිටියුබකුලෝසීය ක්‍රියා පරීක්ෂා කරන ලදි. අයිසොනයසිඩ් මෙම සංයෝග අතුරෙන් එකක් විය.
අයිසොනයසිඩ්වල අගය උසස් කොට ගනු ලබන්නේ ටියුබකල් බැසිලයට විරුද්ධව දක්වන බලවත් ප්‍රතික්‍රියාව නිසා පමණක් නොව එය මුඛ මාර්ගයෙන් ශරීරගත කළ විට ශරීරයේ රෝගී ප්‍ර‍දේශවලට පහසුවෙන් විසරණය වන්නට පුළුවන් නිසාත්ය. එයින් ඇති වන ධූලක (toxic) ප්‍රතිඵල ඉතා සුළු හෙයින්, මේ ඖෂධයෙන් අනතුරක් සිදු වන්නේ නැත. කුසගින්න වැඩිවීම එයින් ලැබෙන තවත් ප්‍රයෝජනයකි. අයිසොනයසිඩ් ශරීරගත කළවිට ටියුබකල් බැසිලයෝ එම ඖෂධයට ඉක්මනින් ප්‍රතිරෝධ බවට පත්වෙති. එබැවින් මුල දී රෝගය සුව අතට හැරුණ ද යළිත් පළමු තත්වයට ම පැමිණේ. ඒ නිසා අයිසොනයසිඩ් වෙනත් ප්‍රතිටියුබකුලෝසීය ඖෂධයක් සමඟ දිය යුතුය. එසේ දීම ද කළයුත්තේ වෛද්‍යවරයකුගේ දැඩි පරීක්ෂාව යටතේය.
කර්තෘ:ඇස්.ඩබ්ලිව්. බිබිලෙ
(සංස්කරණය:1963)
