චාර්ල්ස් විලියම් ද සිල්වා
(1854-1918). මෙතෝදිස්ත සභාවේ දේවගැතිතුමෙකි, වියත් කිවියෙකි, චතුර කථිකයෙකි, දේශකයෙකි. පොත්පත් මඟින් කෙරුණු සමයාන්තරවාදයන්හි ක්රිස්තියානි පක්ෂයෙහි බලසම්පන්න වාදභටයකු ව ක්රියා කෙළේ ය. 'බෞද්ධ ප්රශ්න විසර්ජනය', 'චාරිත්ර ධර්මය', 'දුක්ඛ විනෝදනිය', 'පවුලේ ජීවිතය', 'කේළාම් කියන්නා', 'බොරුකාරයා', 'කොඳුරන්නා', 'ලංකා කවීන්ද්රයෝ' යන ගද්ය ග්රන්ථ සහ 'සුධර්මාලංකාරය' (1891), 'කුක්කුට ප්රශ්නය', 'ආරෝග්යභාවය' යන ගද්ය ග්රන්ථ ඉංගිරිසියෙන් සිංහලයට නැඟුවේ ය. බයිබලයේ පැරණි සිංහල පිටපත ඉංගිරිසි පිටපතට අනුගත කොට ශෝධනය කෙළේ ය. 'මෙතෝදිස්ත ප්රවෘත්ති', 'ළමයින්ට පහන' යන පුවත්පත්, සඟරා සිය සංස්කාරකත්වයෙන් පවත්වා ගෙන ගියේ ය. ක්රිස්තියානි 'ගීතිකා' පොතට මනහර ගී ඇතුළත් කිරීමෙන් රෙප්රමාදු (රෙපරමාදු) සභා කීපයෙක බැතිමතුන්ගේ ආදරගෞරවයට පාත්ර වූයේ ද වී.
චාර්ල්ස් 1854 දී සීදුවේ දී උපන. ඔහුගේ කුමාරාවස්ථාව කටුනායක දී ගෙවී ගියේ ය. අකුරු කරන වයසෙහි සීදුවේ රජයේ පාසැලින් ඉගෙනීම ඇරඹූ ඔවුනට කලින් කල සීදූවට පැමිණි දේවධර්මාචාර්යවරයන්ගෙන් ඉංගිරිසිය ඉගෙන ගන්නට ලැබිණ. මේ අතර හැන්රි පෙරේරා දෙව්ගැතිතුමා පැරැණි සිංහල ගද්ය පද්ය ගැන අවබෝධයක් ඇති කළේ ය. දෙව්ගැති පදවිය ලැබීම චාර්ල්ස්ගේ අභිලාෂය විය. ඒ බව දත් දෙගුරුන් විසින් හේ ගාල්ලේ රිච්මන්ඩ් කන්දේ දේවධර්ම විද්යාලයට ඇතුළු කරවන ලද්දේ ය. එකල තුඩාවේ පණ්ඩිත ගුණවර්ධන, මිහිරිපැන්නේ කරෝලිස් විජය වික්රම වෙදආරච්චි, දහනායක යන උගතුන් ඇසුරෙන් ප්රාචීන භාෂා පිළිබඳ දැනුම තවත් දියුණු කර ගත්තේ ය. පුහුණුව ලත් පසු දෙව්ගැති පදවියට පත්කරනු ලැබූ එතුමා සිය සමයානුගත ධර්මය ප්රචාරය කරන්නට ඉටා ගති. දෙව්ගැතිවරයකු වශයෙන් වැඩි කාලයක් ගතකැරුණේ කොළඹ මෝදර ය. 'මොරටුවේ අපොස්තුලුවරයා' නමින් ප්රකට ව සිටි පී.ජේ. ද සිල්වා මැතිතුමන්ගේ දියණියක වූ මෙරායා ලුවිසා මේ කථානායකයනට භාර්යා වූවා ය. ඉතා ටික දෙනකුන් වන ක්රිස්තියානි පඬිවරයන් ගෙන් ගෞ. චාර්ල්ස් ද සිල්වා ප්රමුඛයා ලෙස සලකනු ලැබේ. බත්තරමුල්ලේ ශ්රී සුභූති හිමි මැදිහත් වූ සමයාන්තර වාදයන්හි කෛ්රස්තව පක්ෂයේ ප්රබල භටයා ව ක්රියා කළේ මෙම පඬිවරයා ය යනු වාදපොත්හි භාෂා විලාසයෙන් පැහැදිලි ව පෙනුණේ ය. 1918 දී එතුමාගේ අවසානය සිදුවිය.
(කර්තෘ: ඩි.සී. දිසානායක: 1979)
(සංස්කරණය නොකළ)