අනසූයා
අත්‍රි සෘෂිවරයාගේ භාර්‍ය්‍යා වූ ද ක්ෂණික කෝපයෙන් යුත් දුර්වාසස් සෘෂිවරයාගේ මව වූ ද මෝතොමෝ කර්දම මුනිවරයාගේ දුවකි. චිත්‍රකූට පර්වතයට දකුණෙන් පිහිටි ආරණ්‍ය තාපසාරාමයක ඇය ජීවත් වූ බව රාමායණයේ දැක්වෙයි. ශීලාදි ගුණයෙන් හෙබි ඕ ඉතා භක්තිමත් කාන්තාවක් වශයෙන් සැලැකේ. ස්වකීය උග්‍ර තපස් බලයෙන් නියංසමයක දී ගංගා නදියේ ජලය ඇති කොට එය ගොවිතැන් සඳහා හරවා දුන් බවත්, නැවත වරෙක මිතුරියක වැන්දඹු වීමෙන් වළක්වනු පිණිස දස රැයක් එක් රැයක් බවට හැරවූ බවත්, සීතා දේවියගේ ශරීර ශෝභාව හැම කල්හි ම එකාකාරව පැවතීමට ඉවහල් වන තෙලක් ඇයට දුන් බවත් රාමායණයෙහි සඳහන් වේ. වරක් අනසූයා බ්‍රහ්ම, ශිව, විෂ්ණු යන තිදෙන ළදරුවන් බවට පැමිණවීම පිළිබඳ කථා පුවතක් ද පුරාණයෙහි දැක්වේ.
හත්දින්න (කැති; සංකෘත්තිකා) (Pleiades) නමින් හැඳින්වෙන තරු රැසින් එක් තරුවක් අනසූයා බව ද සඳහන් වේ.
අනසූයා නමින් ශකුන්තලාවගේ යෙහෙළියක් ද ශාකුන්තලයෙහි එයි.
(සංස්කරණය:1963)
