අලකා
සියලු සම්පත්තියට නිවාසස්ථානය සේ හඳුන්වනු ලබන අලකාව කුවේරයාගේ රාජධානිය යයි හින්දු ග්‍රන්ථයන්හි දැක්වෙයි. මෙය කෛලාසය මත පිහිටියේය. මන්දාකිනී නදිය මේ නගරය හරහා ගලා යයි. අලකායෙහි ඍතු සය ම එකවර පවතී. මෙහි යක්ෂාධිපතිහු ද කින්නරයෝ ද අප්සරාවෝ ද වෙසෙති. කල්ප වෘක්ෂයන්ගෙන් ලබාගන්නා මධුව පානය කෙරෙමින් මොවුහු සුඛෝපභෝගී ජීවිතයක් ගත කරති. බෞද්ධ සාහිත්‍යයෙහි සඳහන් වන ආලකමන්දා නම් රාජධානිය මේ අලකාව මැයි. මේ රාජධානිය උතුරුකුරු දිවයිනැ කපීවන්ත නුවරට බටහිරින් පිහිටා ඇති බව පාලි ග්‍රන්ථයන්හි දැක්වේ. ආලකමන්දාව උතුරු දෙසට අධිපති කුවේර නමින් ද දන්නා වෙසවුණු රජුගේ රාජධානියයි. මෙහි නානාවිධ පක්ෂීන්ගෙන් ද මත්ස්‍යයන්ගෙන් ද ගැවැසුණු ධරණී නම් පනස් යොදුන් මහා නෙළුම් පොකුණක් වෙයි. වැසි වලාවෝ මේ පොකුණෙන් ජලය ලබා ගෙන වැසි වස්වන්නාහ. යක්ෂයන් නිතර රැස්වන භගලවතී නම් දොළොස් යොදුන් රත්නමය සභාශාලාවක් මේ පොකුණු තෙර පිහිටියේය.
ආලකමන්දාව දෙවියන්ගේ රාජධානියකැයි ද විශාල ජනගහනයක් ඇත්තාවූත් යක්ෂයන්ගෙන් ගැවසුණාවූත් ඓශ්වර්යසම්පන්න වූත් සමෘද්ධිමත් සුභික්ෂ ස්ථානයකැයි ද දීඝ නිකායේ මහා සුදස්සන සූත්‍රයෙහි දැක්වේ.
ඓශ්වර්යයෙන් ආඪ්‍ය වූ නගරයක් වර්ණනා කිරීමේ දී එය අලකාව හෙවත් ආලකමන්දාව වැන්නැයි කීම කවිසමයයි. පාලි සංස්කෘත සාහිත්‍යයන්හි මෙන් ම සිංහල සාහිත්‍යයෙහි ද මේ උපමාව බොහෝ විට දක්නා ලැබේ.
සීගිරි පව්ව රාජකීය නිකේතනයක් කොට ගැන්මෙහි දී අලකාව ඊට ආකෘති කොට ගන්නා ලදැයි යනු පරණවිතාන මහතුන්ගේ පිළිගැනීමයි.
කර්තෘ: එස්.ඩබ්ලිව්. ඈපා සෙනෙවිරත්න
