ලියෝනාඩ් ට්‍රිලෝනි හොබ්හවුස්
(Leonard Trelawney Hobhouse) 1864.09.08-1929.06.21) සමාජවිද්‍යාඥයකු, පුවත්පත් කලාවේදියෙකු හා දාර්ශනිකයෙකු වශයෙන් මහත් ප්‍රසිද්ධියක් ඉසිලූ ඉංග්‍රීසි ජාතික ලිබරල් දේශපාලන න්‍යායාචාර්යවරයෙකි.
මෙතෙමේ එක්සත් රාජධානියේ, කොන්වෝල්හි සාන්ත අයිව් (St. Ive) නගරයෙහි උපත ලැබී ය. ඔහුගේ දෙමාපියන් වූයේ ඇංග්ලිකන් පූජකයෙකු වූ රෙජිනෝල්ඩ් හොබ්හවුස් (Reginald Hobhouse) සහ කැරොලයින් ට්‍රෙලව්නි (Caroline Trelawny) යන දෙදෙනා ය.
1887-97 දක්වා ඔකස්පර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ ද 1907-29 දක්වා ලන්ඩන් විශ්වවිද්‍යාලයේ ද කථිකාචාර්යවරයෙකු ලෙස සේවය කළ ඔහු දේශපාලන විද්‍යාව පිළිබඳ ලිපි රැසක් ද සම්පාදනය කළේ ය. කම්කරු ආරවුල් කිහිපයක් ම සමථයකට පත් කිරීමට කටයුතු කළ හොබ්හවුස් 1903-05 දක්වා නිදහස් වෘත්තීය සමිතියේ ලේකම් හැටියට ද කටයුතු කළේ ය.
මානව විද්‍යාවෙන් හා තුලනාත්මක මනෝ විද්‍යාවෙන් ගෙන හැර දැක් වූ සාක්‍ෂී උපයෝගී කරගෙන මිනිසාගේ ජීව විද්‍යාත්මක පරිණාමය හා ආධ්‍යාත්මික පරිණාමය එකවිට සිදුවන බව පෙන්වීමට ඔහු උත්සාහ ගත්තේ ය. තවද ඔහු තම අදහස් සනාථ කිරීමට දර්ශනය, මනෝ විද්‍යාව, ජීව විද්‍යාව, මානව විද්‍යාව, ආගමේ හා නීතියේ ඉතිහාසය ආදී විෂය රැසකින් ඔහු ලබා තිබු දැනුම උපකාරී කර ගත්තේ ය.
ලිබරල්වාදියකු වූ හොබ්හවුස් අධිරාජ්‍යවාදය තරයේ හෙළා දුටුවේ ය. ඔහු ඒ අවධියේ එංගලන්තයේ පිළිගත් සමාජ න්‍යය පිළිබඳ ව ප්‍රශ්න මතු කළේ ය. ඔහු නිර්බාධවාදී ප්‍රතිපත්තිය පිළිබඳ ද විශ්වාසය නොතැබී ය.
හොබ්හවුස් විසින් ලියන ලද ප්‍රසිද්ධ ග්‍රන්ථ කිහිපයකි. දැනීම පිළිබද න්‍යාය (Theory of Knowledge, 1896). සමාජ පරිණාමය පිළිබඳ ආචාරධර්ම (Morads of evolution, 1906) සමාජ සංවර්ධනය (Social Development, 1924) ඒ අතරින් කිහිපයකි.
හොබ්හවුස් 65 වන වියෙහි දී ප්‍රංශයේ දී මිය ගියේ ය.
(කර්තෘ: දේවිකා ප්‍රියදර්ශනී එදිරිවීර: 1978)
(සංස්කරණය නොකළ)
