නොමැඩ්
(Nomad). නොමැඩ් යන ග්‍රීක් වචනයේ තේරුම ‘කැවීම’ යන්නයි. මේ නමින් හැඳින්වෙන්නේ සතුන් තණ කැවීමෙන් ජීවත්වන මනුෂ්‍ය ජාතීහු ය. එක ම ස්ථානයේ සෑම කල්හි ම තණ ලබාගැනීම අපහසු නිසා මොවුහු ස්ථිර පදිංචියක් නැතිව තැනින් තැන සංචාරය කරන්නෝ ය. සතුන් තණ නොකවා වුව ද සංචාරය කරමින් වසන සෑම ජනතාවකට ම නොමැඩ් යන වචනය අද සාමාන්‍යයෙන් ව්‍යවහාර වේ. මේ අනුව ඕස්ට්‍රේලියානු ආදිවාසීන් වැනි ආහාරපාන එකතු කරමින් සංචාරය කරන්නවුන් ද යම් යම් කර්මාන්ත පුහුණු කරමින් ඇවිදින ඇතැම් ගෝත්‍රිකයන් ද ගුප්ත ශාස්ත්‍ර පුහුණු කරමින් සංචාරය කරන අභිගුණ්ඨික වැන්නන් ද අද නොමැඩ් යන ගණයෙහිලා බොහෝවිට සලකනු ලැබේ.
අරාබියේ හා උතුරු අප්‍රිකාවේ බැඩුවින්වරු ද යුරේසියන් ස්ටෙප් තැනිතලාවල වසන නොයෙක් ගෝත්‍ර ද සතුන් තණකවමින් සංචාරය කරන නියම නොමැඩ් ගණයට අයත් ය. මොවුන් ඇති කරන සතුන් ඒ ඒ ගෝත්‍ර අනුව වෙනස් වෙයි. පිනිමුවා, හරකා, එළුවා, සෙමරා, ඔටුවා ආදි වශයෙනි.
නොමැඩ් ජාතීන්ගේ සංස්කෘතිය සංචාරක ජීවිතය අනුව හැඩගැසුණකි. තණබිම් ලබාගත නොහැකිවන වාරයේ දී සටන් කිරීමෙන් ඒවා ආරක්ෂා කර ගැනීමට ඔවුන්ට සිදුවෙයි. ඔවුන්ගේ සියලු ම වස්තු තැනින් තැන වහා පටවාගෙන යා හැකි අන්දමේ සැහැල්ලු ඒවා විය යුතු ය. ඔවුන්ගේ ඇඳුම් පැළඳුම් ද අධික ශීතලෙන් මෙන් ම අධික උෂ්ණයෙන් ද ආරක්ෂා වියහැකි ඒවා විය යුතුයි. නොමැඩ් ප්‍රධානීහු ගමනාගමන පිළිබඳ ප්‍රශ්නවලට මුහුණ පෑ හැකි, විශාල සංඛ්‍යාවක් හැසිරවිය හැකි අය විය යුතු ය. සමස්ත ගෝත්‍රය ම ලේසියෙන් අණ දිය හැකි, හදිසි ප්‍රහාර දීමේ දක්ෂ යුද්ධ හමුදාවක් වැන්නැයි ද ස්ටෙප් තැනිතලාවල වසන නොමැඩ් ගෝත්‍රිකයා තම තණබිම් පරෙස්සම් කිරීමට හෝ අන්‍යයන්ගේ තණබිමක් අයිති කර ගැනීමට නිරන්තරයෙන් ම සූදානම් ව සිටින්නෙකැයි ද මින්ස් නම් පුරාවිද්‍යාඥයා කියයි.
ඔවුන්ගේ සංචාරක ජීවිතය හා සම්බන්ධ තවත් කාරණයක් නම් ඔවුන්ගේ ඉතිහාසය පිළිබඳ වැඩි දෙයක් අපට දැනගැනීමට දුෂ්කර වීමයි. 7 වන ශතවර්ෂයේ තුර්කිවරුන් අක්ෂර ව්‍යවහාරය දැන සිටි නමුත් ඔවුන්ගෙන් අපට ලබාගත හැක්කේ ජනකවි ආදිය පමණකි. ඔවුන්ගේ අසල්වැසි ස්ථිර පදිංචිකාරයින්ගෙන් දැනගන්නට ලැබෙන කරුණු බොහෝවිට පරස්පර විරෝධී ය.
අප්‍රිකාවේ ආදිවාසීහු නැගෙනහිර අප්‍රිකානු නොමැඩ්වරුන්ගෙන් පැවතෙන්නන් යැයි සමහරු කල්පනා කරති. මෙම නොමැඩ්වරුන් අතරින් සමහරු පිග්මිවරු ය. නැගෙනහිර අප්‍රිකාවේ නොමැඩ්වරු පහත් ලෙස සලකනු ලැබේ. ඇතැම් විට නොමැඩ්වරු තමන් සංචාරය කරන ප්‍රදේශයේ භාෂාව, සමාජ සිරිත්, ඇඳුම් පැළඳුම් හා ආගම පවා පිළිගනිති.
එහෙත් නොමැඩ්වරු සාමාන්‍යයෙන් මියගිය මුතුන්මිත්තන් පුදන්නෝ ය.
(කර්තෘ: එච්.ඇල්. සෙනෙවිරත්න: 1961)
(සංස්කරණය නොකළ)
