ආමලක චෛත්‍යය

පාටලීපුත්‍ර (වර්තමාන පැට්නා) නගරයෙහි කුක්කුටාරාම විහාරය අසල තිබුණ ස්තූපයකි. ධර්මාශෝක මහරජු විසින් කුක්කුටාරාමවාසී සංඝයා විෂයෙහි පූජා කළ නෙල්ලි පළුවක බීජයන් තැන්පත් කොට ඉදි කරන ලද හෙයින් එය ආමලක චෛත්‍යය නම් වී යයි හියුං සාං පවසයි. එහෙත් එය කරවන ලද්දේ කවරකු විසින් ද යනු අවිනිශ්චිතය.

පැට්නා නගරයේ ගිනිකොන දෙස පිහිටි, ගඩොලින් ගැවසී ගත් උස්බිම කුක්කුටාරාම විහාර භූමිය බව පුරාවිද්‍යාඥයකු වූ ජේ.ඩී. බෙග්ලර් මහතා කියයි. රාණිපුරයට නැගෙනහිරින් පිහිටි ගඩොලින් බැඳී උස් භූමිය ආමලක ස්තූපය වශයෙන් ද ඊට නුදුරුව ඇති ගඩොලින් වැසුණු බිම කුක්කුටාරාම විහාරය වශයෙන් ද වෙනත් පුරා විද්‍යාඥයෝ සලකති.

(සංස්කරණය: 1965)