මුනිගුණාලඞකාරය
බුද්ධාදි රත්නත්‍රය හා ධාතු චෛත්‍යාදී වන්දනා සඳහා පාලි භාෂාවෙන් රචනා කළ පද්‍ය ග්‍රන්ථයෙකි. විවිධ වෘත්තයන්ගෙන් බැදුණු පද්‍ය 135කින් යුත් මේ නිබන්ධය කරන ලද්දේ වැලිවිට අසරණ සරණ සරණඞකර සාමනේරයන් වහන්සේ විසිනි. ශ්‍රී වීර පරාක්‍රම නරෙන්ද්‍රසිංහ රජුගේ කාලයෙහි මේ ග්‍රන්ථය රචනා කළ බව පැනෙන හෙයින් උන්වහන්සේ ශාස්ත්‍රය සොයමින් ඇවිදනා තරුණ වියෙහි දී පුහුණු වීම සඳහා කළ රචනාවක් සේ සිතිය යුතු ය. එකල ලක්දිව නැසීගිය ශාස්ත්‍රරත්නයන් සෙවීමට අඳුරේ අතපත ගෑමක් වැනි වූ මේ ග්‍රන්ථයෙන් වැලිවිට හිමියන් සුදුසු මාර්‍ගදේශක ආචාර්‍ය්‍යවරයකු නොලැබ ස්වෝත්සාහයෙන් ම ක්‍රියා කළ බව ඉතා පැහැදිලි ය. සර්‍වනිර්දෝෂ යයි කියැහැකි එක පද්‍යයකුදු නැති තරම් වූ මෙහි “ආබ්‍රහ්මලොක්‍ය පතලෙන ගුණෙනුපෙතං” ආදිය වැනි යෙදුම් ද පෙනේ. මෙය රචනා කළ අවදියෙහි උන්වහන්සේ පාලි භාෂා විෂයෙහි දුර්‍වල ව සිටිය බව ඒ ඒ වෘත්තයන් යොදා තිබෙන සැටියෙන් ඡන්ද ශාස්ත්‍රයෙහි පරිචයක් ඇති ව සිටි බව පෙනේ.
පාලි භාෂායෙහි අකාරාදි එක්සාලිස් අක්ෂර පිළිවෙළින් පද්‍යාදියෙහි සිටින සේ රචනා කළ පද්‍ය අවසාලිසක් පමණ මුලින් යොදා තිබේ. වන්දනා ගාථාවසානයෙහි ප්‍රාර්‍තථනා අනුමෝදනා සඳහා ද ගාථා රචනා කොට ඇත්තේ ය. අභිසම්බොධි අලඞකාරය ද වැලිවිට සරණංකර සාමරණේරයන් වහන්සේගේ මෙබඳු ම කෘතියකි. අපක්‍රට ව මෙන් තැබූ මේ ග්‍රන්ථය කුඹල්ගම ශ්‍රී සුමන රත්නපාල ධම්මානනභිධාන නායක තෙරණුවන් විසින් දෙදහස් පන්සියයේ බුද්ධ ජයන්තිය නිමිති කොට මුද්‍රණය කරවා ප්‍රසිද්ධ කරන ලද්දේ ය.
(කර්තෘ: ලබුගම ලංකානන්ද හිමි: 1958)
(සංස්කරණය නොකළ)
