අල්දබ්රා දූපත්
ඉන්දියන් සාගරයේ දක්ෂිණාක්ෂාංශ 9°30′ හා නැගෙනහිර දේශාංශ 46° ආශ්‍රිතව ලංකාවට සැතපුම් 2,525ක් පමණ නිරිත දිගින් පිහිටි කොරල් දූපත් සමූහයකි. මෙහි ප්‍රධාන දූපත් සතර එකිනෙකින් වෙන් වී ඇත්තේ කොරල් අතොලක් තුන් තැනකින් බිඳී යෑමෙනි. ග්රෑන්ඩ් ටේර්, ඉල් පිකාඩ්, පොලිම්නි හා මිඩ්ල් අයිලන්ඩ් යන නම්වලින් හැඳින්වෙන දූපත් සතරෙහි විශාලත්වය වර්ග සැතපුම් 60කි. ඉල් මිචෙල් ආදි කුඩා දුපත් කීපයක් ද ප්‍රධාන දූපත්වලට මැදි වුණු කලපුවෙහි තිබේ.
ගොන්ඩ්වානාලන්තය නම් ඉපැරණි මහාද්වීපයේ ගිලී ගිය කොටසක් මත එක්රැස් වූ හිරිගල් හා කොරල් ආදියෙන් මෙම දූපත් සෑදී ඇති බව භූවිද්‍යාඥයන්ගේ මතයයි. මෙහි ඇති රතු, කහ හා දුඹුරු පැහැති කොරල් ඉතා අලංකාරය. අල්දබ්රා දූපත්වල පස් අඩුය. කලපුව පැත්තෙහි වෙරළ බඩ කඩොල් වැවුණු වගුරු බහුලය; වැලි අධිකය. මැද පෙදෙසෙහි ඝන ලඳු කැළෑ ඇත. මෙම දූපත්වල වෙසෙන සතුන් හා වැඩෙන පැළෑටි මැඩගස්කරයේ සත්වයන්ට හා වෘක්ෂවලට බෙහෙවින් සමාන බව පෙනේ. අයිබිස් (ibis) වැනි දුර්ලභ සත්වයන්ට වාසභුමී වූ ග්රෑන්ඩ් ටේර් හෙවත් දකුණු දූව වනසත්ව ආරක්ෂක අණපනත් යටතේ ආරක්ෂිත අභය භූමියකි.
අල්දබ්රා දූපත්වල මිනිස්සු නොවෙසෙති. මසුන් මැරීමට හා දැව රැස්කිරීමට සේෂල් වාසීහු එහි යෙත්.
1511 දී පෘතුගීසීහු මෙම දුපත්වලට පැමිණියහ. ඔවුන්ට පෙර පැමිණි අරාබීන් විසින් මෙම දූපත් අල්දබ්රා නමින් හඳුන්වන ලදි. 18 වැනි ශතවර්ෂයේ දී ප්‍රංස යටත් විජිතයක් වූ බූර්බොන් (රීයුනියන්) දුපත්වලට යටත් ප්‍රදේශයක්ව පැවති අල්දබ්රා දූපත් 1810 දී බ්‍රිතාන්‍යය සතු විය.
(සංස්කරණය: 1965)
