අල්පොන්සු-XIII

සිංහල විශ්වකෝෂය වෙතින්
09:57, 18 ජූලි 2024 වන විට Senasinghe (කතාබහ | දායකත්ව) ('(1886-1941). ස්පාඤ්ඤයේ රජෙකි. දොළොස්වන අල්පොන්සු රජු...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි) විසින් සිදු කර ඇති සංශෝධන

(වෙනස) ← පැරණි සංශෝධනය | වත්මන් සංශෝධනය (වෙනස) | නව සංශෝධනය → (වෙනස)
වෙත පනින්න: සංචලනය, සොයන්න

(1886-1941). ස්පාඤ්ඤයේ රජෙකි. දොළොස්වන අල්පොන්සු රජුගේ පුත්‍රයා වූ මොහු උපදින විට පියා ජීවතුන් අතර නොසිටියෙන් මෙතෙමේ උපන් ගෙයි දී ම රජ බවට පත්විය. වැඩි වයසට පත් වන තුරු රාජ්‍යයේ පාලනය මොහුගේ මෑණියන් වූ මරියා ක්‍රිස්ටිනා බිසවට පැවැරිණ. 1902 දී හේ රාජ්‍යයේ භාරය තමාට ම පවරා ගති.

අල්පොන්සු XIII ජනප්‍රිය රජකු වූ නමුදු එකල රටේ සාමයට වරින් වර බාධා ඇති විය. ප්‍රථම ලෝක මහා සංග්‍රාමය (1914-1918) ඇති වූයේ ඔහුගේ රාජ්‍ය සමයේ දී වුව ද ඔහු සංග්‍රාමයෙහි මධ්‍යස්ථව සිටි හෙයින් ස්පාඤ්ඤයට යුද්ධයෙන් පීඩා විදීමට සිදු නොවීය. පාර්ලිමේන්තු ආණ්ඩුක්‍රමය ගැන කළකිරීමට පත් අල්පොන්සු රජ 1923 දී ජනරාල් ප්‍රිමෝ ද රිවේරාට ආඥාදායක යුද්ධ ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමට උදවු දුන්නේය. එහෙත් ක්‍රි.ව. 1930 දී රිවේරාගේ ආඥාදායක යුගය අවසන් විය. ඔහුගේ පාලන ක්‍රමයට විරුද්ධව රටේ බලවත් මහජන අප්‍රසාදයක් එකල පැන නැඟ තිබිණි. මේ නිසා 1931 දී පවත්වන ලද නාගරික මැතිවරණයේ දී සමූහාණ්ඩු පාක්ෂිකයන්ට විශාල ජයක් අත්විය. බලයට පත් වූ වහාම ඔවුන් අල්පොන්සු රජුට සිංහාසනය අත්හරින ලෙස කියා සිටි නමුත් ඔහු ඊට කන් නොදී රෝමයට පලා ගියේය. ප්‍රැන්කෝ ජනරාල් විසින් ඔහුට ස්පාඤ්ඤ රටවැසිකම හා ඔහුගේ පෞද්ගලික දේපළ ආපසු පවරන ලද නමුත් ඔහු නැවත කවදාවත් ස්පාඤ්ඤයට ආපසු නොපැමිණියේය. දසවසක් පමණ සිය රටින් පිටව විසූ ඔහු තමාගේ මරණයට සති කිහිපයකට කලින් ස්පාඤ්ඤ සිංහාසනය පිළිබඳ හිමිකම් සියල්ලක් තම තුන්වන පුත්‍රයා වූ ජුවන් කුමරුට පවරා 1941 පෙබරවාරි 28 වනදා රෝමයේ දී මියගියේය.

(සංස්කරණය: 1965)

"http://encyclopedia.gov.lk/si_encyclopedia/index.php?title=අල්පොන්සු-XIII&oldid=6044" වෙතින් සම්ප්‍රවේශනය කෙරිණි