ආලේප
චර්ම රෝගවල දීත් වෙනත් සමහර ශරීර ආබාධවල දීත් ස්ථානීය ප්‍රතිකර්ම කරනු ලැබේ. ස්ථානීය ප්‍රතිකර්මයෙහි විශේෂ ප්‍රයෝජනය නම් උවමනා ස්ථානයට ඖෂධයක් වැඩි සාන්ද්‍රණයකින් යුක්තව යොදන්නට හැකි වීමයි. මේ ස්ථානීය ප්‍රතිකර්ම ක්‍රමවලින් එකක් ආලේපනයයි. ආලේපනය පිණිස ගනු ලබන ද්‍රව්‍යයට ආලේප යයි කියනු ලැබේ.
ආලේපයක් සාමාන්‍යයෙන් ද්‍රාව්‍ය, ද්‍රාවක යන දෙවර්ගයෙන් යුක්තය. සංයුක්ත ආලේපයකින් ඒ දෙවර්ගයෙහි ම ගුණ ලැබේ. ආලේප සඳහා සාමාන්‍යයෙන් ගනු ලබන ද්‍රාව්‍ය නම් ඇලම්, බොරික් අම්ල, කාර්බොලික් අම්ල, ක්‍රිසරොබින් (chrysarobin), ඉක්තියොල් (ichthyol), අයඩීන්, රසදිය, රිසොර්සින් (resorcin), සැලිසිලික් අම්ල, ගෙන්දගම්, ටැනික් අම්ල, තාර, පෙනිසිලින්, ප්‍රතිජීවක (antibiotics) යන මේවායි. ද්‍රාව්‍යවල ගුණාගුණ අනුව ඒවා නිර්වේදක, පූතිනාශක, ආරක්ෂක, උත්තේජක යනුවෙන් වර්ග කර තිබේ.
නිර්වේදක ආලේප නම් වේදනාව සහනය කරවන ද්‍රාව්‍ය අඩංගු ආලේපයි. නිර්වේදක ද්‍රාව්‍ය සමහරක් නම් කාර්බොලික් අම්ල, බෙන්සොකේන් (benzocaine), සයිලොකේන් (xylocaine) යනාදියයි. කාර්බොලික් අම්ලය අඩංගු ආලේපවණවලට හා තුවාළවලට ද බෙන්සොකේන් යනාදිය වෙනත් වේදනා සහිත ආබාධ වලට ද පාවිච්චි කරනු ලැබේ.
පූතිනාශක ආලේප නම් ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් විනාශ කරන ඖෂධ අඩංගු ආලේපයි. පෙනිසිලින්, ප්‍රතිජීවික ඖෂධ, අයඩීන්, කාර්බොලික් අම්ල, බොරික් අම්ල යනාදිය පූතිනාශක ඖෂධයි. වණ තුවාළ ආදියට ප්‍රතිකර්ම කිරීමෙහි දී මේවා බෙහෙවින් ප්‍රයෝජනවත්ය.
ආරක්ෂක ආලේප නම් උෂ්ණය, සීතල යනාදියෙන් සම ප්‍රවේසම් කරන ඖෂධ අඩංගු ආලේපය. පත්තු වර්ග මේ සම්බන්ධයෙන් ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වේ.
උත්තේජක ආලේප නම් සමේ තානය වැඩි තාර හා කරවන ඖෂධ අඩංගු ආලේපයි. තාර හා ටර්පන්ටයින් එවැනි ඖෂධ දෙකකි. තාර අඩංගු ආලේප පැරණි චර්ම රෝග සුව කිරීම සඳහා යෝග්‍යයි. ඉහත සඳහන් ද්‍රාව්‍ය අඩංගු ආලේප ද්‍රාවකයන් ප්‍රධාන ද්‍රාවක අනුව ද වර්ග කරනු ලැබේ. ප්‍රධාන ද්‍රාවක නම් මද්‍යසාරය සහ තෙල්ය. තෙල් වර්ග කීපයක් තිබේ. සාමාන්‍යයෙන් පාවිච්චි වන තෙල් නම් ඔලිව් තෙල්, එරඬු තෙල්, පොල් තෙල්, ගිතෙල්, මෝර තෙල්, තල තෙල් යනාදියයි. මේ තෙල් ගැල්වීමෙන් සමෙහි වේළුම් ගතිය අඩු කරගත හැක. ඉහත සඳහන් වූ ද්‍රාව්‍ය මේ තෙල්වල ද්‍රාවණය කිරීමෙන් නොයෙක් ආලේප සාදාගනු ලැබේ. පොල්තෙල් සහ එරඬුතෙල් හිසෙහි පාවිච්චි කරන ආලේපවලට යෝග්‍යයි. මද්‍යසාරයෙහි සහ තෙලෙහි කපුරු ද්‍රාවණය කිරීමෙන් ලැබෙන කපුරුතෙල් ද ආලේප සඳහා ගනු ලැබේ.
ආලේප කිරීම ඖෂධ ශරීරගත කිරීමෙහි ප්‍රයෝජනවත් ක්‍රමයක් වුව ද එය අපරීක්ෂාකාරීව කිරීමෙන් රෝගියාට වෙනත් ආබාධ ඇතිවිය හැකිය. ආලේපයක් ඇඟ ගල්වන්නට මත්තෙන් රෝගියාගේ චර්මයෙහි සංවේදිතාව පරීක්ෂා කළ යුතුයි.
(කර්තෘ: ඊ.ඇම්. විජේරාම)
ආයුර්වේද මතය
ශරීරයෙහි කුෂ්ඨ, කඩුවේගන්, ඉදිමුම් ආදි උපද්‍රවයක් ඇති වූ විට එය ප්‍රශමනය කිරීම සඳහා පීඩාවට පත් ස්ථානයේ පිටතින් ගාන ඖෂධ විශේෂ ආලේප (ආලේපන) නමින් හැඳින්වේ. ප්‍රලේප, ප්‍රදේහ, ආලේප යයි ආලේපනය (බෙහෙත් ගෑම) තුන් වැදෑරුම්ය. මේ තුනෙන් ම සිදු වන්නේ ආලේපනය කිරීම් සංඛ්‍යාත එක ම ක්‍රියාව වුව ද ව්‍යවහාරයේ දී එකිනෙකට වෙනස් ස්වරූපයක් ගන්නා අවස්ථා ද ඇත.
ප්‍රලේපය
ශීතලය, තුනීය. වියළෙනසුලු පීඩනය හෝ නොවියළෙනසුලු හෝ විය හැක. පීඩනය නොකටයුතු වණයෙහි නොවියළෙනසුලු ප්‍රලේප ද පීඩනය කටයුතු වණයෙහි වියළෙනසුලු ප්‍රලේප ද යෙදිය යුතුය.
ප්‍රදේහය
දෝෂ බහුලත්වය අනුව උෂ්ණ හෝ ශීත වෙයි. වා සෙම් දෙක බහුල වූ ව්‍රණයෙහි උෂ්ණ ප්‍රදේහය ද වාත බහුල වූ ව්‍රණයෙහි ශීත ප්‍රදේහය ද යෙදිය යුතුය. එය ව්‍රණය ඇති තැන පමණක් යෙදීමට නියමිතය. එයින් වා සෙම් සන්සිඳේ. සන්ධානය හා ශෝධන රෝපණ දෙක කරයි. ශෝථ වේදනා පහ කෙරේ. තුවාළ සහිත ශෝථයෙහි ද තුවාළ රහිත ශෝථයෙහි ද ප්‍රදේහය යෙදිය හැකිය. එය වාතාදි දෝෂයන් පිතින් වන කැසිල්ල ද වාතයෙන් වන වේදනා ද පහ කෙරෙයි. සිවිය, මස, ලෙය යන මේවා නිර්මල කිරීමෙහි ලා ප්‍රදේහය ප්‍රධාන වෙයි. දාහ ශමනයෙහි ශ්‍රෙෂ්ඨය. එය ගැල්විය යුත්තේ ගනකමටය.
ආලේපය වූකලි ප්‍රලේප, ප්‍රදේහ යන දෙකට මධ්‍යම ස්වභාවයෙන් යුක්තය. එයින් රත්පිත් දෝෂ නසයි. නොපැසුණු ශෝථයෙහි ආලේපනය හිතකරය. මර්ම ස්ථානයන්හි හා ගුදයෙහි උපදනා රෝගයන්ට ද ආලේපන ප්‍රයෝගකට යුතුය. සාමාන්‍යයෙන් ආලේපනය සර්ව ප්‍රකාර ශෝථ රෝගයන් පිළිබඳ ප්‍රථම වූත් ප්‍රධානතම වූත් චිකිත්සාවයි. ආලේපනය පහළ සිට ඉහළට මුත් ඉහළ සිට පහළට නොකට යුතු බැව් සුශ්‍රැත සංහිතාවෙහි සඳහන් වේ. පහළ සිට ඉහළට ආලේපනය කළ විට ඖෂධය මැනවින් ගැළවී නොවැටෙයි. ඩහදිය නිකුත් වන ශිරාමුඛවල මාර්ගයෙන් ඖෂධය රෝමකූප තුළට පිවිස වීර්යය ද ලබයි. පිත ප්‍රධාන රෝග යේ දී භයෙන් කොටසක් ද වාතික රෝගයේ දී සතරෙන් කොටසක් ද කඵජ රෝගයේ දී අටෙන් කොටසක් ද ස්නේහ (තලතෙල් ගිතෙල් ආදිය) මිශ්‍ර කොට ආලේපන යෙදිය යුතුය. ආලේපන ඖෂධය ගැල්විය යුත්තේ නොවියළුණු මීහරක් සමක ගනකමට සමාන වන ප්‍රමාණයෙනි. එය රාත්‍රියෙහි නොයෙදිය යුතු බව සඳහන් වේ. ප්‍රදේහය යෙදීමෙන් සුව කටයුතු රෝගයන්හි (ශෝථයන්හි) ද විශේෂයෙන් අභිඝාතයෙන් වූ පිත් ලේ දෙක පිළිබඳ රෝගයන්හි ද විෂයෙන් හටගත් රෝගයන්හි ද ආලේපනය දහවල කාලයේ දී යෙදීම හිතකරය. තුවාළයෙහි යොදනු ලබන ඖෂධය නිෂිද්ධාලේපන යන නම ලැබ පසුව කල්ක නමින් හැඳින්වේ. ලේ ආදීන්ගේ වැගිරීම වැළැක්වීම, වණයේ මෘදුබව, කුණු මස අඩු වීම, අභ්‍යන්තරයෙහි සැරව නැති වීම හා ව්‍රණ ශුද්ධිය කල්ක නමැති ආලේපනයෙන් සිදු වේ.
ආමශෝථයෙහි (නොපැසවූ ශෝථයෙහි) මෙන් ම විදග්ධ (මඳ වශයෙන් පැසවූ) ශෝථයෙහි ද උපනාහ (පැලැස්තර) යොදනු ලැබේ. එයින් ආම ශෝථය ශමනය වන අතර විදග්ධශෝථයේ පැසවීම ද සිදුවේ.
ආලේප නොයෙක් රෝග පීඩාවන් සඳහා යොදනු ලැබේ. වාත පීඩා, ගඩු, ව්‍රණ, ගෝථ ඇට සන්ධි කිරීම්, තැළීම්, පිලිස්සුම්, ඇස් රෝග, සර්ප ශුනකාදි දෂ්ට, කුෂ්ඨ, කැඩුම්බිඳුම්, දද, කඩුවේගන්, කටු උල් ඇනීම්, එක් ස්ථානයක හටගත් ගඩුවක් අන්‍ය ස්ථානයකට පැමිණවීම්, ඉදිකටු ශරීරගත වූ විට ඒවා පිටතට ගැනීම්, ඉන්නන් වද කිරීම්, වාතරක්ත, පක්ෂාඝාත, අර්දිත, භගන්දර, ග්‍රන්ථි රෝග, අර්ශස්, වෘද්ධි ආදිය මින් සමහරකි. දේශීය චිකිත්සාවෙහි ආලේපනය කරන බෙහෙත පත්තුව යන නමින් හැඳින්වෙයි.
(සංස්කරණය: 1965)
