උඩදුම්බර
මහනුවර දිස්ත්රික්කයෙහි ආදායම් පාලක කොට්ඨාසයකි. මැදදුම්බර ආදායම් පාලක දිස්ත්රික්කය බෙදා වෙන් කිරීමට පෙර උඩිස්පත්තු උතුර, උඩිස්පත්තු දකුණ, මැදසිය පත්තුව, ගම්පහ බටහිර, ගම්පහ නැගෙනහිර, ගං දෙක හා කන්ද පහළ යන ගම්සභා ප්රදේශයන්ගෙන් සැදුණා වූ ද ජල ප්රදේශ හැර ව.සැ. 200ක් පමණ විශාල වූ ද මෙය මහනුවර දිස්ත්රික්කයෙහි ඉතා ම විශාල ආදායම් පාලක දිස්ත්රික්කය විය. මැදදුම්බර වෙන් කිරීමෙන් පසුව උඩදුම්බර ආදායම් පාලක කොට්ඨාසයට අයත් වනුයේ ගම්පහ බටහිර, ගම්පහ නැගෙනහිර, ගංදෙක හා කන්දපහළ යන ගම්සභා ප්රදේශයන් පමණි. මිනිපේ මැතිවරණ කොට්ඨාසය යනුවෙන් වෙන් වනුයේත් මෙම උඩදුම්බර ආදායම් පාලක කොට්ඨාසය ම වේ.
දකුණින් හා නැගෙනහිරින් මහවැලි ගඟින් වට වූ ද මුහුදු මට්ටමේ සිට සාමාන්යයෙන් අඩි 4,000ක් පමණ උස් වූ ද ගල් කුළු සහිත නකල්ස් කඳු සමූහයේ නැගෙනහිර කොටස උඩදුම්බර ප්රදේශය ඔස්සේ විහිදෙයි. මහවැලි ගඟේ අතු ගංගා වන හසලක ඔයේ හා හීන් ගඟේ පෝෂක ප්රදේශය ද මෙය වේ. මහනුවර පෙදෙස හා ඇති ප්රවාහණ පහසුකම් නිසා උඩදුම්බර බටහිර කොටස නැගෙනහිර කොටසට වඩා දියුණුය. මහනුවර සිට මහියංගන-අලුත්නුවර දක්වා මාර්ගය වැටී ඇත්තේ ද උඩදුම්බර ඔස්සේය. ඊසාන දිග මෝසම් සුළඟින් වැඩි ම වර්ෂාපතනය ලැබෙන්නේ මෙම ප්රදේශයටය. මෙහි සාන්ත මාටින් ආදි පෙදෙස්වල සාමාන්ය වාර්ෂික වර්ෂාපතනය අඟල් 180ක් පමණ වේ. වර්ෂාව ඉතා අධික කඳු මුදුන්හි ඝන වනාන්තර බහුලය; වගා අඩුය. මැදදුම්බරට සමීප ප්රදේශයන්හි කොකෝවා හා රබර් වගාවන් ඇත. ඊසාන හා නැගෙනහිර පෙදෙස්හි හේන් ගොවිතැන බහුලව කෙරේ. 1967 පමණේ දී ආරම්භ කරන ලද වගා ව්යාප්ති වැඩ පිළිවෙළ යටතේ කැළෑ එළි කර දුරු, මිරිස්, මුං, කඩල ආදි බෝග වගා කිරීම නිසා උඩදුම්බර මිනිපේ අවට විශාල පෙදෙසක් දියුණු වේගෙන යේ.
(සංස්කරණය: 1970)
