ඇත්වෙහෙර
පැරණි ශිලාලිපිවල අන්තෝ විහාරය හෙවත් ඇතුළු විහාරය හැඳින්වීමට යොදා ගත් නාමයයි. IV වන මිහිඳු රජතුමාගේ මිහින්තලා ශිලාලිපියේත් V වන කාශ්යප රජතුමාගේ අනුරාධපුර පුවරු ලිපියේත් ඇති වෙහෙර යන්න සඳහන් වේ. පැරණි විහාරස්ථානයක් එය සමන්විත වූ ප්රධාන ගොඩනැඟිලි ඇතුළු වන සේ බැඳි පවුරකින් යුක්ත විය. පවුර ඇතුළේ වූ ගොඩනැඟිලි ‘අන්තෝවිහාරය’ යනුවෙනුත් අනෙක් කොටස ‘බහිවිහාරය’ යනුවෙනුත් හැඳින්විණි. මේ දෙකින් වඩා වැදගත් වූයේ අන්තෝවිහාරය බව පූර්වොක්ත ශිලාලිපිවලින් පැහැදිලි වේ.
මිහින්තලා ශිලාලිපියට අනුව ඇත්වෙහෙර සමන්විත වූයේ සලාක ගේ, වටදාගේ සහ දාගැබ් ආදියෙනි. එමෙන් ම මිහින්තලා ඇත් වෙහෙරට ප්රදානය කරන ලද කුඹුරුවත්පෙත් වූ බව ද ශිලාලිපි දෙකේ ම සඳහන් වේ. විහාරාරාම පරිපාලන කටයුතුවල දී ගිහි නිලධාරීන් සහ භික්ෂූන්වහන්සේලා රැස් වී සාකච්ඡා ආදිය පවත්වන ලද්දේ ඇත්වෙහෙරේ දී බව මිහින්තලා ලිපියේ සඳහන් වීම වැදගත්ය.
මිහින්තලේ අම්බස්ථලයෙහි පිහිටි කුඩා සෑයක් ද වලිසිංහ හරිශ්චන්ද්ර මහතුන් විසින් ලියන ලද ‘පුරාවිද්යාව’ නමැති පොතෙහි ඇත්වෙහෙර නමින් හඳුන්වා ඇත.
(සංස්කරණය: 1967)
