එඩ්වඩ් වික්ටර් ඇපල්ටන්
(1892-). ඉංග්රීසි ජාතික භෞතික විද්යාඥයකු වූ මොහු උපන්නේ බ්රැඩ්ෆපඩ්හි දීය. කේම්බ්රිජ් විශ්ව විද්යාලයෙහි උසස් අධ්යාපනය ලත් ඔහු 1924 සිට 1936 දක්වා ලන්ඩන් විශ්වවිද්යාලයේ භෞතික විද්යාව පිළිබඳ මහාචාර්ය්යවරයකු ලෙස ද 1936 සිට 1939 දක්වා කේම්බ්රිජ් විශ්වවිද්යාලයේ මහාචාර්යවරයකු ලෙස ද සේවය කෙළේය. ඊට පසු විද්යාත්මක හා කාර්මික පර්යේෂණ පිළිබඳ රජයේ දෙපාර්තමේන්තුවේ ලේකම් වශයෙන් ක්රියා කළ ඔහු 1949 දී එඩින්බරෝ විශ්වවිද්යාලයෙහි උපකුලපති පදවියට පත් විය.
විද්යුත්-චුම්බක තරංග ප්රචාරණය ද අයනගෝලයේ (අයනගෝලයේ බ.) ලක්ෂණ ද පිළිබඳව ඇපල්ටන් විසින් කරන ලද පර්යේෂණ නිසා ඔහුගේ කීර්තිය මුළු ලොව පැතිර ගියේය. දිග විද්යුත්-චුම්බක තරංග පරාවර්තනය කරන වායුගෝලයේ හෙවිසයිඩ් ස්තරය නමින් හැඳින්වෙන අයනීකෘත ප්රදේශය විනිවිද යෑමට සෑහෙන තරම් කෙටි වූ තරංග ආයාමවලින් යුත් රේඩියෝ තරංග වායුගෝලයේ ඉහළින් වූ තවත් ස්තරයකින් පරාවර්තනය කෙරෙන බව ඇපල්ටන් පෙන්විය. මේ ස්තරය දැන් ඇපල්ටන් ස්තරය (බ.) නමින් හැඳින්වේ. ගුවන් විදුලි ප්රචාරය වඩා යහපත් කිරීමටත් රේඩාර් (බ.) උපක්රමය වැඩි දියුණු කිරීමටත් ඇපල්ටන්ගේ මේ පර්යේෂණ බෙහෙවින් ඉවහල් විය.
1927 දී එංගලන්තයේ රාජකීය සංගමයේ සම්මාන සාමාජිකත්වය ඔහුට පිරිනැමිණි. ඉක්බිති 1933 දී රාජකීය සංගමයේ හියුස් පදක්කම ද 1947 දී භෞතික විද්යාව පිළිබඳ නෝබෙල් ත්යාගය ද නම්බු නාම කිහිපයක් ද ඔහුට ප්රදානය කරන ලදි.
(සංස්කරණය: 1967)
