අක්යාබ්

මෙය බුරුමයේ බටහිර වෙරළෙහි පිහිටි නගරයකි. අක්යාබ් නම් වූ දූපතෙහි පිහිටියේය. අරකන් පළාතේ ද අක්යාබ් නම් දිස්ත්‍රික්කයේ ද ප්‍රධාන නගරයයි.

කලදන්, මායූ සහ ලෙම්රෝ යන ගංගා තුනේ මුවදොර ඉදිරිපිට පිහිටි අක්යාබ් තැනිතලා දූපතෙහි වෙරළ කලපුවලින් ද කඩොල් වගුරුවලින් ද ගහනය. දූපත තුළ ඝන වනාන්තර තීරයක් ද තිබේ.

මෙහි වාර්ෂික වර්ෂාපතනය අඟල් 200ක් පමණ වේ. සාමාන්‍ය වාර්ෂික උෂ්ණත්වය පැ. 750 කි. අක්යාබ් වැසියන්ගේ ප්‍රධාන රක්ෂාව වී ගොවිතැනයි. නගරයෙහි විශාල වී මෝල් කීපයක් ද තිබේ. පිටරට‍ යවන ප්‍රධාන වෙළඳ ද්‍රව්‍යය සහල්ය.

1826 දී අරකනය මහා බ්‍රිතාන්‍යයට පාවාදෙනු ලැබීමෙන් පසු එතෙක් අගනුවරව පැවති ම්‍යෝහවුං අත්හැර දමා ඒ වෙනුවට අක්යාබ් තෝරා ගන්නා ලදි. ඉහත දී ධීවර ගමක් ව පැවැති අක්යාබ් එකල සිට ක්‍රමයෙන් දියුණු වී බුරුමයේ ප්‍රධාන වෙළඳ, යුද්ධ සහ නාවික මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත්විය.

වර්ග සැතැපුම් 5,176ක් විශාල වූ මුළු අක්යාබ් දිස්ත්‍රික්කය දෙවැනි ලෝක යුද්ධයේ දී (1942) ජපනුන් විසින් අල්ලා ගන්නා ලද නමුත් 1945 දී යළිත් බ්‍රිතාන්‍යයන් අතට පත්වී බුරුමය නිදහස ලබන තුරුම බ්‍රිතාන්‍යය සතුව පැවැත්තේය. අක්යාබ් නගරයේ ජනගහනය (1953) 42,329කි. (සංස්කරණය:1963)