අග්නිවේශ 1
ආත්‍රෙය වෛද්‍යපරපුරට අයත් මොහු පුනර්වසු මහර්ෂිවරයාගේ ශිෂ්‍යයෙකි. මුල් අවධියෙහි දී සෘෂි පරම්පරා දෙකක් මගින් ගෙන එන ලද ආයුර්වේදයෙහි භාරද්වාජ-ආත්‍රෙය පරම්පරාවේ චිකිත්සා ක්‍රමය ග්‍රන්ථ ගත කළේ මෙම අග්නිවේශ සෘෂින් යයි සලකනු ලැබේ. ආත්‍රෙයයන්ගේ අනුශාසනා පරිදි අග්නිවේශ සෘෂිවරයා රචනා කළ එම ග්‍රන්ථය අග්නිවේශ තන්ත්‍රය නම් විය. විනාශ මුඛයට ගිය අග්නිවේශ තන්ත්‍රය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමෙන් ඇතිවන ලෝකාර්ථය ගැන මෙනෙහි කොට එම ග්‍රන්ථය ආශ්‍රයෙන් ද තත්කාලීන වෛද්‍යක, දර්ශන, න්‍යායාදි ග්‍රන්ථවලින් කරුණු උපුටා යෙදීමෙන් ද ක්‍රිස්තු දෙවන ශත වර්‍ෂය පමණේ දී ජීවත් වූ චරක පඬිතුමා විසින් චරක සංහිතාව කරන ලදි. ඔහු ප්‍රතිසංස්කරණය කළ කොටස චිකිත්සිත ස්ථානයේ තෙළෙස්වන අධ්‍යාය දක්වා විය. ඉතිරි කොටස තුන්වන ශතවර්ෂයහි දී කාශ්මීරයේ පඤ්චන නගරයෙහි උපන් දෘඪබල පඬිතුමා විසින් ප්‍රතිසංස්කරණය කරන ලදි. අග්නිවේශ තන්ත්‍රයේ ප්‍රමාණය ශ්ලෝක දොළොස් දහසකැයි කියති. ආයුර්වේදය සම්බන්ධයෙන් අග්නිවේශයන් තුළ පැවති විශාරද ඥානය අග්නිවේශ තන්ත්‍රයේ ප්‍රතිසංස්කරණයක් වූ චරක සංහිතාවෙන් මොනවට ඔප්පු වේ.
(සංස්කරණය:1963)
