ආළාර කාලාම
මහාභිනිෂ්ක්‍රමණය මෝක්ෂය සෙවීමෙහි යෙදුණු බෝසතුන් උපදෙස් සොයා ගිය ආචාර්යවරයන් දෙදෙනාගෙන් එක් කෙනෙකි. අනික් ආචාර්යවරයා උද්‍රකරාමපුත්‍ර නමින් හැඳින්වේ. ආළාර කාලාම තවුසා බෝසතුන්ගේ සිව්වන ගුරුවරයා හැටියට මිලින්ද ප්‍රශ්නයෙහි දැක්වේ. ඔහු වෙත යන්ට පෙර බෝසතුන් භාර්ගව නම් තවුසා කරා ගිය බව ථේරි ගාථා අටුවාවෙහි සහ අශ්වඝෝෂාචාරීන්ගේ බුද්ධ චරිතයෙහි ද සඳහන් වේ.
විශාලා මහනුවර විසූ ඕහට ශිෂ්‍යයෝ තුන්සිය පනසක් වූහ. හේ සප්ත සමාපත්තිලාභියෙකි. ඔහු දුන් අවවාදයෙහි පිහිටි බෝසත්හු නොබෝ දිනකින් සප්ත සමාපත්තීන් ලැබූහ. ඉන් සතුටට පත් කාලාම තෙමේ බෝසතුන් සමතන්හි තබා ගෝල පිරිස දෙකට බෙදා එක් කොටසක් උන් වහන්සේට භාර දී තමන් වෙත එන උපස්ථායක ස්ත්‍රී පුරුෂයන් බෝසතාණන් කරා යවන්ට විය. මෙසේ වසන බෝසතාණෝ ආකිඤ්චඤ්ඤායතන භූමියෙහි උපන්නත් ඉන් දුක් කෙළවර නොවන බව වටහාගෙන ඒ සමාපත්තියෙහි දොස් දුටහ. ඉක්බිති කාලාමයන් ඇසුරු කිරීමෙන් මත්තෙහි වන දියුණුවක් නොදුටු බෝසතුන් ඒ තාපස සමාගමයෙන් ඉවත්ව මගධ දේශයෙහි මහී ගඟින් එතර අසපුවක වසන උද්‍රක තවුසා කරා ගිය බව සඳහන් වේ.
සාවුරුද්දක් දුෂ්කර ක්‍රියා කිරීමෙන් පසු බුද්ධත්වයට පැමිණ බ්‍රහ්මාරාධනාවෙන් දම්සක් පැවැත් වීමට ඉටා ගත් අවස්ථාවේ දී ධර්මය දෙසීමට සුදුස්සා වශයෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සැලකීමට පළමුවෙන් යොමු වූයේද ආළාර කාලාමයන්ය. එහෙත් එවිට ඔහු මැරී සතියක් ගත වී තිබුණේය.
(සංස්කරණය:1967)
