ඉල්ලම
සාමාන්ය ව්යවහාරයෙහි ඉල්ලම යනුවෙන් හැඳින්වෙනුයේ ඝන ඛනිජ නිධියකි. පාෂාණ දැදුරු තුළට ඛනිජ ද්රව්ය සහිත මැග්මා හෝ ද්රාවණයන් ඇතුළු වී ඝන වීමෙන් සමහර ඛනිජ ඉල්ලම් සෑදී ඇත. යකඩ, රන්, රිදී ආදි ලෝහ වර්ග ද දියමන්ති, මැණික් හා මිනිරන් ආදිය ද මෙවැනි පාෂාණ දැදුරු තුළ විහිද පිහිටියාවූ ඉල්ලම්වල දක්නට ලැබේ. මුල් ද්රව්ය තැන්පත් වීමෙන් පසු භෞතික හෝ රසායනික හේතූන් නිසා ඒවා විපරීත වී ඇති වූ ඛනිජ ඉල්ලම් විශේෂයෝ ද වෙත්. ගල් අඟුරු මීට නිදසුන්ය. එක් ඛනිජ ද්රව්යයක් පමණක් පිරිසිදුව පිහිටියාවූ ඉල්ලම් දුලබය. සමහර ඉල්ලම්වල ඛනිජ ද්රව්ය කීපයක් ම ඇත. බොහොමයක ඛනිජ ද්රව්ය සමඟ පස් ආදි නොයෙකුත් බාහිර ද්රව්ය ද ඇත. ඉල්ලමෙහි රැඳි ඛනිජ ද්රව්යය අනුව මෙන් ම ඉල්ලම පිහිටි භූමිය අනුව ද එහි ස්වරූපය විවිධ වේ. ලංකාවේ මැණික් ඉල්ලම් සම්බන්ධයෙන් ඇත්තඩි ඉල්ලම වශයෙන් හැඳින්වෙන රවුමට තැන්පත් වූ ඉල්ලම ද හබරල ඉල්ලම වශයෙන් හැඳින්වෙන රාශි ලෙස තැන්පත් වූ ඉල්ලම ද දෙල් ඇට ඉල්ලම වශයෙන් හැඳින්වෙන කුඩා කැට වශයෙන් තැන්පත් වූ ඉල්ලම ද පඹ ඉල්ලම වශයෙන් හැඳින්වෙන නෂ්ට වූ වෘක්ෂලතා කොටස් සමඟ තැන්පත් වූ ඉල්ලම ද මීට නිදසුන් සේ දැක්විය හැකිය (ආකර කර්මාන්තය; පතල යන ලිපි ද බ.).
(සංස්කරණය: 1970)
