දැළි පිහිය
හිසකෙස් දැළි රැවුල් හරණා පිණිස උපයෝගී කර ගන්නා ආයුධය දැළි පිහිය නමින් හැඳින් වේ. පාලියෙන් “ඛුර” නාමය එයට යෙදේ. ඉන් ම තද්භව වූ සේ පෙනෙන “කර” කැත්ත - “කඩ” කැත්ත යන නම් ද හෙළ වහරෙහි එයි. දැළි යනු දාඨිකා පිහිය නම් වේ. භික්ෂූන් වහන්සේ ගේ නිරන්තර පරිහරණය පිණිස බුදුන් විසින් අනුදැන වදාළ අට පිරිකරෙන් ද එකකි දැළි පිහිය. දැළි පිහියේ උපත කෙසේ කවදා වී දැයි නිශ්චය ලෙස පෙන්වීමට සාක්ෂ්‍යය නොමැත. පිරිමින්ගේ මුහුණ පුරා වැවෙන රැවුළින් අවුලට පත් මිනිසා ඉන් බේරීම සඳහා යම් යම් ක්‍රම ප්‍රයෝජනය ගන්නට ඇත. මීට වර්ෂ දෙදහස් පන්සියයකටත් වඩා ඉහත ජීවමාන වූ බුදුරදුන් සිය සව්වන්ගේ එදිනෙදා ප්‍රයෝජනය සඳහා දැළි පිහිය සම්මත කිරීමෙන් හැඟී යනුයේ මිනිස් ඉතිහාසයේ ඉතා ඈත යුගයේ පටන් ම දැළි පිහිය භාවිතා වූ වගයි. ඇතැම් අන්තොටු පැවිද්දන් තල් ඇටයෙන් පිරිමැද හිස මුඩු කරන සිරිතක් එකල වූයේ ය. බොහෝ පීඩාදායක එම ක්‍රමය දුටු බුදුරජාණන් වහන්සේ භික්ෂූන්ට එසේ නොකරන සේ නියම කොට දැළි පිහි භාවිතය නියම කරන ලදී. පාලියෙන් “වාසි” ( වැය) යනු ද දැළි පිහියට යෙදෙන නමකි. ඇතැම් විට දැන් “සේප්ට් රේසර්” නමින් ව්‍යවහාර භාෂාව ඇති උපකරණයට තරමක් සමාන ආයුධයක් බුද්ධ කාලයෙහි ද තිබුණේ විය හැකි යි. හොඳින් මුවහත් කළ කුඩා වැයකින් හිසකෙස් හා රැවුළ බූ ගා ගත හැකි විය යුතු යි. දැනට එවැනි ආයුධයක් භික්ෂූන් අතර භාවිතයෙහි නොපවතී. ශරීර සෞඛ්‍යයත් ජනප්‍රියත්වයත් පිණිස හිස මුහුණ කෙස් ලොමින් තොර ව තබා ගැනීම අවශ්‍ය සේ සැලකූ බව පෙනේ. ලෝකයේ ඉතා පැරණි ශිෂ්ටාචාරවලට අයත් ලෙස සැලකෙන මිසරය, චීනය, ග්‍රීසිය, රෝමය වැනි රටවල භාවිතයෙහි පැවැති නානාවිධ පැරණි දැළි පිහියා සම්භ වී තිබේ. ඒවා බහා තැබීම පිණිස ගත් කලාත්මක පෙට්ටි ද ලැබී ඇත. “කරගල” යනු දැලි පිහි මුවහත් තබන ගලට ව්‍යවහාර වන නමකි.
(කර්තෘ: හපුගොඩ සුමනතිස්ස ස්ථවිර)
(සංස්කරණය නොකළ)
