දිය රත්මල්
සකු බසින් අසොක නමින් දන්නා ගස දිය රත්මල් නමින් ද හැඳින්වේ. සිංහලයේ ප්රසිද්ධ හෝපලු මේ අසොක ශාඛයේ සිංහල නැම්මකි. අසොක විද්යා නාමය SARAKA INDICA ය.
මල් පිපෙන්නේ වසන්ත කාලයේ ය. මල් පිපෙන්නට පෙර අතු අග කොපුවක් වැනි දෙයක් හට ගනී. ඒ දළු කොපුවයි. කුඩා කෙහෙල් මුවක හැඩය ගනී. සුදුසු කාලයේ දී මේ කොපුව පුපුරා දළු ගොන්න එළියට එයි. අඩියක්, දෙකක් පමණ පහතට නවා වැටී ඇති දළු කිනිත්ත දැකීමට පියකරු ය. පසුව ටික දිනකින් මල් පොකුරු හට ගනී. මදට පාට මල් මෙන් ම කහ පාටට හුරු රත්මල් හැඩයෙන් යුක්තයි.
මෑත යුගයේ අසොක බහුලව යොදනුයේ කාන්තාවන්ගේ ගර්භාෂ ගත රෝගවල දී ය. විශේෂයෙන් රක්ත ප්රදරයට යෙදේ. පොතු ප්රයෝජනයට ගැනේ.
පැරණි සම්භාව්ය ආයුර්වේද වෛද්ය ග්රන්ථවල අශොක ප්රදරයට ගත් බවක් සඳහන් නොවේ. සීත ගුණ යුක්තයි. රක්ත දෝෂවලට ඉතාම ගුණ ය. අශෝකාරිෂ්ටය, අශොක ඍතය, අශොක ප්රධාන ආයුර්වේද බේත් දෙකකි.
වැඩි විස්තර “ඔසුතුරු - විසිතුරු” (ආයුර්වේද දෙපාර්තමේන්තුවේ මුද්රණය) නම් පොතේ පළමු වැනි කාණ්ඩයේ 101 වැනි පිටුයේ දැක්වේ.
ආශ්රිත ග්රන්ථ
1. වෘහත්නිඝණ්ඩු රත්නාකරය - සකු හින්දි
2. MATERIA MEDICA - NADKARI පොත්වලට සඳහන් වේ.
(කර්තෘ: විලියම් අල්විස්: 1994)
(සංස්කරණය නොකළ)