නිකපිටියේ බණ්ඩාර
I වන රාජසිංහ රජුගෙන් පසු රජ වූ රාජසූරිය මරා රජකමට පත් කරන ලද්දේ මොහු ය. නිකපිටිය බණ්ඩාර රාජසිංහ රජුගේ සහෝදරියක වූ මහාබිසෝ බණ්ඩාරගේ මුණුබුරෙකු විය. මෙම කුඩා කුමාරයා රජකමට පත් කළ පසු රාජ්‍යයෙහි වැඩ බැලීමට මහබිසෝ බණ්ඩාර හා සෙනෙවිරත් ධුරයට මනම්පෙරුම මොහොට්ටාල ද පත් කරන ලදහ.
සීතාවක රාජධානියේ පැවති ව්‍යාකූල තත්වයෙන් ප්‍රයෝජන ගනු රිසි වූ පෘතුගිසි ජනරාල් පේදුරු හෝමේම් පෙරෙයිරා විසින් යවනු ලැබූ හමුදාවක් සීතාවකට ගොස් නගරය කොල්ල කා නිකපිටිය බණ්ඩාර හා මහාබිසෝ බණ්ඩාර අල්ලා ගත්හ. ෆ්‍රැන්සිස්කන් පූජාප්‍රසාදිවරුන්ට භාර වූ නිකපිටිය බණ්ඩාර කොළඹ ශුද්ධ වූ අන්තෝනි විද්‍යාලයේ ඉගෙනීම ලබා දොන් පිලිප් යන නමින් ඥාන ස්නානය ලද්දේ ය. පසුව වැඩිදුර අධ්‍යාපනය සඳහා ගෝවට ගිය මොහු පසුව කොයිම්බ්‍රා විශ්වවිද්‍යාලයේ ද අධ්‍යාපනය ලැබී ය. යුරෝපීය විශ්වවිද්‍යාලයක ඉගෙනුම ලැබූ පළමු ලාංකික ශිෂ්‍යයා වූයේ මොහු ය. 1611 දී ඔහු මිය ගියේ ය.
1616 දී රයිගම් කෝරළේ වැසියෙක් නිකපිටිය බණ්ඩාර යන නමින් පෙනී සිටිමින් හත්කෝරළයේ කැරැල්ලක් ඇති කළේ ය. පෘතුගීසි පාලනය පිළිබඳ ව කලකිරී සිටි බොහෝ ජනයා ඔහුට සහයෝගය දුන්හ. 1616 දෙසැම්බර් මාසයේ දී ඔහු හමුදාවක් රැගෙන ගොස් මැතියාගමට පහර දී එහි පූජාප්‍රසාදීන් දෙනමක් මරා පුජාස්ථානය ද විනාශ කර දැම්මේ ය. මොහු ම සෙනරත් රජුගේත් කාංගර ආරච්චිගේත් සහයෝගය ලැබුණි. කැරැල්ල මැඩලීමට යවනු ලැබූ පෘතුගීසි හමුදාව හා කැරලිකරුවන් අතර සටන් පවතිද්දී සතර කෝරළයේ ලස්ක්‍රිඤ්ඤ හේවායෝ කැරලි පක්‍ෂයට එක් වූහ. පෘතුගීසීන් ඉතා අවදානම් තත්වයකට පත් වූ මෙම අවස්ථාවේ දී දොන් කොන්ස්ටැන්ටයින් නවරත්න ඉදිරියට අවුත් ඔවුන් එම අන්තරායෙන් ගලවා ගත්තේ ය. පසුව නාකලගම අසල දී කොන්ස්ටන්ටයින් නිකපිටියේ බණ්ඩාර පරාජය කළෙන් ඔහු පළා ගියේ ය.
නිකපිටිය බණ්ඩාර දෝන කතරිනාගේ දුවක සරණපාවා ගැනුමට ඉල්ලා මහනුවරට පණිවුඩයක් යැවීම ගැන කෝපයට පත් වූ සෙනරත් රජු, ආධාර වශයෙන් දුන් හේවායන් ආපසු කැඳවා ගත්තේ ය. පසුව නිකපිටියට විරුද්ධ ව පෘතුගීසීන් හා සෙනරත් රජු අතර ගිවිසුමක් ඇති කර ගන්නා ලදි.
(කර්තෘ: දේවිකා ප්‍රියදර්ශනී එදිරිවීර)
(සංස්කරණය නොකළ)
