මාගන්දි වත
බුද්ධ චරිතයෙහි මාගන්දියා නම් බැමිණිය පිළිබඳ කථාව පද්‍යයට නැගීමෙන් කළ මෙය සිවුපද පොතෙකි. පී.ඇෆ්. අමරසිංහ නම් මහතෙක් කාව්‍ය කර්තෘ වෙයි.
මා පිය, සුළුපිය ඇතුළු තොමෝත් මාගන්දියා නම ලත් බැමිණියක් උදේනි නුවර විසුවා ය. ඈ ඉතා රූමත් ය. එබැවින් ඇගේ රුවට කැපෙන රූමත් පුරුෂයකුට ම ඇයි පාවා දෙන්නට පියා විමසමින් සිටියේ ය. දිනෙක අතරමඟ දී ඔහුට බුදුරජ දක්නට ලැබිණ. උන් වහන්සේගේ අපූරු රූසපුවෙන් යුත් බුද්ධ ශරීරය දුටු බමණු බුදු සිරිත් නොදත්තේ මාගේ දියණියට සුදුසු සැමියෙක් ලැබිණැයි පහටුව සිතැඟි බුදුන්ට දන්වා දියණිය කැඳවා එන්නට දිවී ය. බුදුන්වහන්සේ ඔහු යාදී එහි සිරිපා සටහන පිහිටුවා ඔවුනට එය පෙනෙන්නට අධිෂ්ඨාන කොට ඉවත් ව වැඩ සිටි සේක.
දුව සරසාගෙන අඹු සැමියෝ විගසකින් ආහ. පියවර සටහන බලා ඒ අරාගී පුරුෂයකුගේ යයි කියමින් එය නොකෙරෙන මඟුලක් බව අඹුව කීවා ය. ඉන් නොපසුබට ව සොයන්නට වූ බමුණාට පෙනී වදාළ බුදුන් වහන්සේ ස්ත්‍රී දෝෂ දක්වා බණ දෙසූහ. ඒ ඇසීමෙන් අඹු සැමියෝ අනාගාමී වූහ.
තමාට නින්දා පිණිස ම බුදුන් ස්ත්‍රී දෝෂ දැක්වූයේ'යි රූමදයෙන් අභිමානයට පැමිණ සිටි මාගන්දිය උන්වහන්සේගෙන් පළිගන්නට සිතුවා ය. ඉන්පසු සුළු පිය සෙවණෙහි වැඩුණු ඈ උදේනි රජුට අග බිසෝ ව රජුන් ද නම්මා ගෙන බුදුන්ට අපහාස කරවන්නට කළ ප්‍රයත්නත් සැකෙවින් කියවෙන්නේ ය. නිතර දහම් කතා අසන්නට ජනයාට අවබෝධයට පහසු රසවත් බණ කතාවක් රසවත් ලෙසින් කියැවෙන හෙයින් මෙය සාමාන්‍ය ජනප්‍රසාදය පිණිස පවතී.
(කර්තෘ: ඩී.සී. දිසානායක: 1956)
(සංස්කරණය නොකළ)
