සර්වඥගුණාලඬ්කාරය
පැරණි ධර්ම ග්‍රන්ථයන්හි එන බුදුගුණ වර්ණනා වාක්‍ය උපුටා ගැනීමෙන් සංග්‍රහ කරන ලද ධර්ම ග්‍රන්ථයෙකි.
"සියලුම ලෞකික ලෝකොත්තර සම්පත්තිය විශේෂයෙන් ම සාදා දෙන්නා වූ ධර්ම රත්නයෙන් පොත් වහන්සේලා එකුන් වීසතියකින් සංග්‍රහ කර බුදු ගුණයෙන් අලංකාර වූ හෙයින් සර්වඥගුණාලඞ්කාරය කියා නාමයක් කර ඒ සම්‍යක් සම්බුද්ධ සර්වඥයන් වහන්සේට... වැඳීමෙන් ජනිත වූ පුණ්‍ය සම්භාරයෙන් බාහ්‍යාබ්භ්‍යන්තර සර්වෝපද්‍රයන් දූරීභූත කෙරෙමින් මෙතැන්හි ධර්ම ශ්‍රවණය පිණිස රැස් වූ දිව්‍ය මනුෂ්‍යාදීන් භව කාන්තාරාදීන් එතෙර කොට නිර්වාණ ක්ෂේම භූමියට පමුණුවම්හ යන අභිප්‍රායෙන් බුදු ගුණයන් ගෙන මෙහි වර්ණනා කෙරෙම්..." (3 පිට)යි මේ ධර්ම සංග්‍රහය කිරීමට නිමිත්තයත් මෙය සංග්‍රහ කළ අයුරුත් සංග්‍රහකයෝ ම කීහ. ඔවුන් අසවලුන්ම යැයි ඉඳුරා හඳුන්වන තොරතුරු නොලැබේ. වරින්වර මේ ග්‍රන්ථය සංස්කරණයෙන් පළ කරවූ උගතුන් ද කර්තෘ හැඳින්වීමේ පොහොසත් ව නැති. එම්. ධර්මරත්න 'ලක්මිණි පහන' කතුතුමාගේ සංස්කරණයෙක සංඥාපනයෙන් සර්වඥගුණාලංකාර කර්තෘ කීර්ති ශ්‍රි රාජසිංහ රජ සමයේ විසූ පඬිතුමෙකු බව පැවසේ. මේ ග්‍රන්ථය ක්‍රි.ව. 1773න් පසුව සංගෘහිත බව නම් කිව හැකි ය. ඒ වර්ෂයෙහි ලියන ලද 'ශ්‍රි සද්ධර්මෝවාද සංග්‍රහයෙහි' එන පාඨ එසේ ම මෙහිදු පෙනෙන බැවිනි. කර්තෘ මහනුවර ම විසූ තෙර කෙනෙකුත් වන්නට බැරි නැත.
පරිච්ඡේද තෙතිසකින් සර්වඥගුණාලංකාරය සමහර වන්නේ ය. මේ ධර්ම සංග්‍රහය කිරීමෙහි දී පැරණි ධර්ම කථිකයන්ගේ රචනා මාර්ග එසේ ම ගැනීම බෙ‍හෙවින් ම අනුගමනය කළ ප්‍රතිපත්ති ව තිබේ. ප්‍රමාණකොට ගැනුණු ග්‍රන්ථයන්හි තැනින් තැන ආ ඡේද උචිත ස්ථානයන්හි හෙළා ඇත්තේ සිය කථාවෙහි ඛණ්ඩත්වයක් නොදැනෙන පරිදි ඉතා උසස් පරිචයක් පාමිනි. බොහෝ විට නිපාතයකට වැඩි පදයක් නොයෙදීමෙන් සංග්‍රහ කර්තෘ එහි ලා දක්වා තිබෙන සාමාර්ථය ප්‍රසංශාර්හ ය. ඔවුන්ගේ ම වාක්‍ය ද එහි නැත්තේ ම නොවේ. එහෙත් ඒ මද වශයෙනි. මේ ධර්ම සංග්‍රහයට ප්‍රමාණ කොට ගැනුණේ යැයි සංග්‍රහ කර්තෘන් කියන 'පොත් වහන්සේලා' එකුන්වීසතිය නම් වශයෙන් සඳහන් නොකරන ලද නමුත් 'සද්ධර්මරත්නාකරය', 'අමාවතුර', 'පූජාවලිය', 'ධර්මප්‍රදීපිකාව', 'සාරාර්ථසංග්‍රහය', 'ශ්‍රී සද්ධර්මවාද සංග්‍රහය' ඒ අතරේ පෙරළාගෙන තිබුණු බව පෙනේ. සර්වඥගුණාලඞ්කාරය මෙසේ පෝෂණයව ඇති හෙයින් කර්තෘන්ගේ දැනුම අනුමාන කිරීමට එහි එන භාෂා විලසයෙන් පිහිටක් නොලැබෙන බව කිව මනා ය.
බොහෝ කලක් ගෙවා මහත් පරිශ්‍රමයකින් හුදු අසන්නට නොලැබෙන තරම් බුදුගුණ රාශියක් පහසුවෙන් දැන ගත හැකි පරිදි එක්තැන් කර තිබෙන මේ ධර්ම සංග්‍රහය ධර්ම දේශකයන්ටත් බෞද්ධයන්ටත් ඉතා ප්‍රයෝජන වෙති. මේ සංග්‍රහයට මුල් ව සිටි ග්‍රන්ථයක් සංශෝධනයෙහි ද සසඳා බැලීමට ද සුදුසු ය.
(කර්තෘ: ඩී.සී. දිසානායක: 1958)
(සංස්කරණය නොකළ)
