අකුරැස්ස

මාතර දිස්ත්‍රික්කයෙහි පහත් කඳුකරයෙහි පිහිටි වැදගත් කුඩා නගරයකි. නිල්වලා ගඟබඩ පිහිටි එය ගාල්ලට සැතැපුම් 24ක් නැගෙනහිරින් ද මාතරට සැතැපුම් 14ක් උතුරින් ද පිහිටියේය. කොළඹ සිට අකුරැස්සට දුර සැතැපුම් 94 1/4කි. ගාල්ල, දෙණියාය, කඹුරුපිටිය සහ මාතර යන නගරවලින් වැටී ඇති මහා මාර්ග අකුරැස්සේ දී හමු වේ. දිගිලි ඇළ නිල්වලා ගඟට වැටෙනුයේ අකුරැස්සට නුදුරිනි. අවට ප්‍රදේශයෙහි උස්බිම්වල ප්‍රධෘන වශයෙන් තේ සහ රබර් වතුයායවල් ද තැනිතලාවල කුඹුරු යායවල් ද වෙයි. මෙහි පසෙහි යකඩ ඇතැයි විශ්වාස කරනු ලැබේ. මේ යකඩ නිධි ඇහැළියගොඩ දක්වා වයඹ දිගට විහිදී ඇති බ වද නිගමනය කොට තිබේ.

පෘතුගීසීන් මෙහි සිටිය දී ඔවුන්ගේ බලකොටුවක් ව පැවතුණු අකුරැස්සෙහි දී ඔවුන් විසින් 1643 මැයි 11 වැනි දා ඕලන්ද හමුදාවක් පරදවනු ලැබීය. අකුරැස්ස නමින් පාර්ලිමේන්තු ඡන්ද කොට්ඨාසයක් ද වෙයි.

(සංස්කරණය:1963)