අන්තරඞ්ග ධුරය
යන්නෙන් "අභ්‍යන්තර ධුරය" යන අර්ථය හැ‍ඟේ. මේ ධුරය ප්‍රථමයෙන් ම ඇති කරන ලද්දේ මහපැරකුම්බා රජු විසින් බව "මුහුදු තෙර රටින් ද රුවන් ආකර රටින් ද ඉන් අවශේෂ රටින් දැයි ඒ මිහිපල් තෙමේ (මහාපරාක්‍රමබාහු රජ) සියල් සාර තැන් වෙන් කොට අන්තරංග ධුරය නම් කොට ඇමතියකු කෙරෙහි (අධිපති බැව්) තැබී" යන චූළවංස පාඨයෙන් පෙනේ. "නැව් තොටු හා වෙළඳ පොළවල් පිහිටි මූදුකරයත් මැණික් ආදි වටිනා වස්තු උපදනා පෙදෙසත් අන්තරංග ධුරයට බාර කරන ලද බැවින්, මෙය ධනය ඉපදවීම හා රටේ ආර්ථික පාලනය සඳහා ඇති කරන ලද විශේෂ අමාත්‍යාංශයකැයි සිතිය හැකිය. අන්තරංග ධුරයේ නිලධාරීන්ගේ කාර්ය වූයේ රජුගේ වෙළ හෙළඳාම් කටයුතු බලා කියා ගැනීම යයි ද ඔවුන්ට අන්තරංග" යන නම යෙදුණේ ඕනෑම වේලාවක ඔවුන්ට රජු බැහැ දැකීමට අවසර තිබුණු බැවිනැයි ද පරණවිතාන මහතා කියයි. අන්තරංග යන්න රජයේ උසස් නිලධාරියකුගේ නිල නම හැටියට උතුරු ඉන්දියාවේ රජවරුන්ගේ ලියකියවිලිවල සඳහන් වන නමුත් එහි විශේෂ වැදගත්කම කුමක් දැයි වටහා ගැනීමට හැකි සාක්කි ලැබී නැත. අන්තතරංග ධුර" ඇමති පදවිය කෞටිල්‍යයන් සඳහන් කරන ආකරාධ්‍යක්ෂ පදවිය හා සමාන යයි සමහරු අදහස් කරත්.
මහ පැරකුම්බා රජුගෙන් පසු අන්තරංග ධුරයක් ගැන අසන්ට නොලැබෙන බැවින් එය රජතුමා දක්ෂිණ දේශය සමෘද්ධිමත් කරවන කාලයේ දී රටේ ආර්ථික සංවර්ධනය සඳහා පිහිටුවන ලද තාවකාලික කාර්‍ය්‍යාංශයක් වන්නට ඇත.
(සංස්කරණය:1963)
