අබයිඩොස් -2
ආදි මිනයිට් රජවරුන් විසින් ගොඩනඟන ලද අබයිඩොස් නගරයේ ආරම්භය ප්‍රාග්-ඓතිහාසික යුගය දක්වා යයි. ඔසයිරිස් නම් දේවතාව ඇදහීම මුල් බැස ඇති මෙම නගරය මිසරයේ අත්‍යුත්තම පූජනීයස්ථානයක් ද විය. පළමුවන හා තිස්වන මිසර රාජ පරම්පරා අතර කාලපරිච්ඡේදය තුළ මෙහි වරින් වර ගොඩනඟන ලද දේවමන්දිර, රාජකීය සොහොන්, බලකොටු ආදිය බොහෝයි. මෙයින් දහනවවන රාජ පරම්පරාවට අයත් පළමුවන සේටී (ක්‍රි.පූ 1317-1301) රජු විසින් තනවන ලද දේව මන්දිරය මිසර ගෘහනිර්මාණ ශිල්පයට මහඟු නිදසුනකි. මෙහි සැලැස්ම අවශේෂ දේවමන්දිරවල සැලැස්මට වඩා වෙනස්ය. ප්‍රධාන මන්දිරාභ්‍යන්තරය ඔසයිරිස්, ආමෙන් ආදි දෙවිවරුන් හා රජු වෙනුවෙන් සාදන ලද උපදේවමන්දිර සතකින් යුක්ත විය. "රාජප්‍රතිමාගාරය" තුළ කාලපරිච්ඡේද පිළිවෙළින් නිරූපණය කරන ප්‍රතිරූප, මිසර ඉතිහාස ප්‍රවෘත්තිය සනාථ කිරීම පිණිස වැදගත් සාධක වේ. සේටී රජුගේ පුත්‍ර රැම්සිස් විසින් ද කුඩා දේවමන්දිරයක් තනවන ලදි. රජු හා හිටයිට්වරුන් අතර ක්‍රිස්තු පූර්‍ව 1286 පමණේ දී පැවැති යුද්ධ ආදිය නිරූපණය කළ කැටයම් මෙහි වෙයි.
මිසරයේ දහනවවන රාජවංශය පැවැති කාලයේ දී (ක්‍රිස්තු පූර්‍ව 1314-1194) මේ නගරය ප්‍රසිද්ධ වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයක්ව පැවැතුණු නමුත් එය ක්‍රමයෙන් පිරිහී ගොස් ක්‍රිස්තු වර්ෂයේ ආරම්භයේ දී පමණ සම්පූර්ණයෙන් ම වාගේ අභාවයට පත් වූ බව පෙනේ. අබයිඩොස් නගරය වර්ණනා කරන ස්ට්රේබෝ (ක්‍රිස්තු පූර්‍ව 63 පමණ) නමැති ඉතිහාසඥයා එය ඈත අතීතයෙහි මහා නගරයක්ව පවතින්නට ඇති නමුත් තමාගේ කාලය ආරම්භ වන්නට පෙර කුඩා ග්‍රාමයක් බවට පරිවර්තනය වී පැවැති බව ප්‍රකාශ කරයි.
(සංස්කරණය:1963)
