අයනය-1
(Precession). අවකාශයෙහි භ්‍රමණය වන වස්තුවක අක්ෂය ද අඩු වේගයකින් භ්‍රමණය වෙමින් චලිතයක් දක්වයි. ඊට නක්ෂත්‍ර විද්‍යාවෙහි දී අයනය යයි කියති. අයන ශබ්දය බෙහෙවින් භාවිත වනුයේ පෘථිවියේ භ්‍රමණ අක්ෂයේ දිසාව දක්වන සුළු වෙනස්කම්වලටයි.
පෘථිවියේ භ්‍රමණ අක්ෂය කක්ෂතලයට 66.50 කෝණයකින් අවනත වී ඇත. සූර්යයාගේ හා චන්ද්‍රයාගේ ගුරුත්වාකර්ෂණය පෘථිවියේ සමක නෙරීම කෙරෙහි බලපෑමෙන් පෘථිවිය කක්ෂතලය කරා අදින්නට තැත් කරයි. එබැවින් භ්‍රමණ අක්ෂයේ දිශාව වෙනස් කිරීමට පෙළඹෙන ව්‍යාවර්තයක් ඇති කෙරෙයි. මේ ව්‍යාවර්තය නිසා භ්‍රමණ අක්ෂය අවකාශයේ කේතුකාකාරව චලනය වෙයි. මෙසේ අයනය ඇති වේ. අයනයේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් ඛගෝලයේ ධ්‍රැව තාරකා අතර අක්ෂය වෘත්තාකාරයෙන් ගමන් කරයි. මෙසේ එක චක්‍රයක් සම්පූර්ණ කිරීමට අවුරුදු 26,000ක් පමණ ගත වේ. දැනට ඛගෝලයේ භ්‍රමණය වන උත්තර ධ්‍රැවය පෝලාරිස් නමැති තාරකාවට ආසන්නය. මේ තාරකාවට ධ්‍රැවතාරකාව යයි කියනු ලැබේ. තව අවුරුදු 12,000කට පමණ පසු ඛගෝලයේ භ්‍රමණය වන උත්තර ධ්‍රැවය ආසන්න වන්නේ වේගා නමැති තරුවට ය. එකල ධ්‍රැව තාරකාව වන්නේ මේ තරුවයි.
(සංස්කරණය:1963)
