අරවින්දඝෝෂ
ඉන්දියාව මුළුල්ලෙහි පතළ කීර්තියක් ඇති දර්ශනවාදියකු වූ ද, දේශපාලන නායකයකු වූ ද,ජීවිතයේ අවසාන භාගයෙහි සාධුවරයකු ලෙස ජීවිතය ගත කළාවූද අරවින්ද ඝෝෂ නැතහොත් ශ්රී අරවින්ද උපන්නේ ක්රි.ව. 1872 අගෝස්තු මස 15 වැනි දා කල්කටාවේ දීය. මොහු බටහිර බෙංගාලයේ කොන්නගර් ප්රදේශයේ වැදගත් පවුලකට අයත් විය. බටහිර වෘත්තියෙහි වෛද්ය නියුක්තව සිටි මොහුගේ පියා වූ කෘෂ්ණධ ඝෝෂ සිය පුත්රයාට උසස් අධ්යාපනයක් ලබා දෙනු වස් වර්ෂ 1879 දී ඔහු එංගලන්තයට යැවීය. සත්වන වියේ සිට ලන්ඩනයේ සාන්ත පාවුලු පාසැලෙහි හා කේම්බ්රිජ්හී කිංස් විද්යාලයෙහි ද ඉගෙනීම ලැබූ හෙතෙමේ ග්රීක හා ලතින් භාෂා පිළිබඳ උසස් දැනුමක් ලබා ගත්තේය.
අරවින්ද ඉගෙනීම සඳහා තුදුස් වසක් එංගලන්තයෙහි ගතකොට බැරෝඩාහි රාජ්ය සේවයට බැඳී 1893 දී පෙරළා ඉන්දියාවට පැමිණියේය. මුලින් ම ආදායම් පාලක දෙපාර්තමේන්තුවේ ද, ඊළගට බැරෝඩාවේ රජයේ විද්යාලයේ ඉංගිරිසි භාෂාව පිළිබඳ මහාචාර්යවරයා හැටියට ද, ක්රි.ව. 1902 පමණ කාලයේ සිට දේශපාලන කටයුතුවල ද නිරත විය. ක්රි.ව. 1906 දී බෙංගාලයේ ජාතික විද්යාලයේ අධිපති තනතුරට පත්වී බැරෝඩා රාජ්යයේ සේවයෙන් අස්ව බෙංගාලයට ගිය පසු ඔහුට දේශපාලන කටයුතු කිරීම සඳහා තව තවත් ඉඩකඩ ලැබුණේය. මේ නිසා ම ඔහුට එකල සිටි ඉන්දියානු ජාතික සංගමය මගින් නිකුත් කළ වන්දේ මාතරම් නමැති දේශපාලන පුවත්පතේ කර්තෘ ධුරයට ද පත්විය. මේ පත්වීමෙන් ඔහුගේ ජනප්රියභාවය වැඩි වී ගියේය. ස්වල්ප කලක දී ඔහු ඉතා ප්රබල ඉන්දියානු ජනනායකයකු හැටියට ද මහජනයා විසින් පිළිගන්නා ලදි. පත්රයේ පළ වූ යම් යම් ලිපි නිසාත්, ජාතික සංගමය හා සම්බන්ධව කළ කටයුතු නිසාත්, 1907 දී අරවින්ද ඝෝෂ බෙංගාලයේ ආණ්ඩුව විසින් සිරභාරයට ගනු ලැබීය. චෝදනා ඉදිරිපත් කෙරෙන තෙක් ඔහුට අලිපූර් සිරගෙදර අවුරුද්දක් පමණ සිර අඩස්සියේ සිටින්නට සිදුවූ නමුත් අරවින්ද ඝෝෂ ඒ චෝදනා සියල්ලෙන්ම නිදහස් විය.
මේ හිර අඩස්සියෙහි විසීම අරවින්ද ඝෝෂගේ ජීවිතයේ විශාල වෙනසක් ඇති කිරීමට හේතු විය. දෙවියන්ගේ සේවය පිණිස තමා දෙවියන් විසින්ම සිර ගෙදරට යවන ලදැයි ඔහු විශ්වාස කළේය. සිරෙන් නිදහස් වී සුළු කලකට පසු, එනම් 1910 දී පමණ, හෙතෙමේ දේශපාලනයෙන් ඉවත්වී යෝගියකු වශයෙන් ජීවත්වීම සඳහා පොණ්ඩිචෙරි පළාතට ගියේය. මෙහි දී සම්පුර්ණයෙන්ම ආගමික ජීවිතයක් ගත කළ එතුමා ලේඛන කටයුතු සඳහා ද බොහෝ කාලයක් යෙදීය. වැඩිකලක් ගතවන්නට පෙර එතුමාට විශාල ශිෂ්ය පිරිසක් ඇති කර ගන්නට හැකි විය. එතුමා විසූ ස්ථානය ආශ්රමයක් බවට පෙරළිණි. මේ අවධියේ දී එතුමා විසින් පළ කරවන ලද "ධර්ම", "ආර්යය" නමැති සඟරා, යෝග ක්රම ද හින්දු දර්ශනය සහ හින්දු සමාජය ද පිළිබඳ උසස් කෘතීන් ලෙස සලකනු ලැබේ. මෙතුමා අතින් ලියැවුණු ග්රන්ථ රාශියක් ද වේ. "දිව්ය ජීවිතය" (The Life Divine), "පුනරුත්පත්ති ප්රශ්නය" (The Problem of Re-birth) හා "භාරතයෙහි නවෝදය" (The Renaissance in India) ඉන් කිහිපයකි. මෙසේ රටේ හා ජාතියේ සේවයට තමාගේ මුළු ජීවිතය ම කැප කළ එතුමා 1950 දෙසැම්බර් මස පස්වන දා පොණ්ඩිචෙරි පළාතේ දී ජීවතුන් අතරින් වෙන්ව ගියේය.