අලාඋද්දීන් ඛාන්
සිංහල විශ්වකෝෂය වෙතින්
(1881 — ). භාරතයේ ශ්රෙෂ්ඨ සංගීතඥයෙකි. නැගෙනහිර වංග දේශයේ ත්රිපුර රාජ්යයෙහි උපන්නේය. සංගීතය ඉගෙනීමේ අභිලාෂයෙන් අට හැවිරිදි වියේ දී සිය නිවෙසින් පලාගිය අලාඋද්දීන් ඛාන් පසුව රාම්පූර්හි වෂීර්ඛාන් නම් සංගීතඥයා හමුවට පැමිණ සංගීතය උගත්තේය. දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ සංගීතය ප්රගුණ කළ මොහු මුලින්ම ප්රසිද්ධ වාදනයක් පැවැත්වූයේ පනස් විය පමණේ දී යයි කියනු ලැබේ.
භාරතීය සංගීත භාණ්ඩ කීපයක් ම වැයීමට සමත් මොහු විශේෂයෙන් ප්රසිද්ධ වූයේ සරෝද් වාදකයකු වශයෙනි. මයිහාර් රාජ්යයේ රාජකීය සංගීතඥයා වශයෙන් පත් කරනු ලැබූ අලාඋද්දීන් ඛාන් එහි සංගීත කලායතනයක් පිහිටුවා තිබේ.
“උස්තාද්” නම් සම්මාන නාමයෙන් හඳුන්වන අලාඋද්දීන් ඛාන් අපරදිග රටවල සංචාරය කිරීමෙන් භාරතීය සංගීතයට මහත් ගෞරවයක් ලබා දුන්නෙකි. “උස්තාද්” නම් සම්මාන නාමයෙන් හඳුන්වන අලාඋද්දීන් ඛාන් අපරදිග රටවල සංචාරය කිරීමෙන් භාරතීය සංගීතයට මහත් ගෞරවයක් ලබා දුන්නෙකි.
අලාඋද්දීන් ඛාන් ඉන්දියානු සමූහාණ්ඩුවේ ජනාධිපතිවරයා විසින් මහාසංගීතඥයනට අවුරුදු පතා පිරිනමනු ලබන ත්යාගය ලැබූවෙකි. 1958 වර්ෂයේ දී ඉන්දියානු සමූහාණ්ඩුව මගින් සම්මාන නාම ප්රදානය කිරීමේ දී මොහුගේ කලා සේවයට ගරුකිරීම් වස් මොහුට “පද්මභූෂණ” යන සම්මාන නාමය පිරිනමන ලදි.
(සංස්කරණය: 1965)