අවකාශ වේදිකාව
අවකාශ තරණය පිළිබඳව උනන්දුවක් දක්වන්නෝ කල් යාමේ දී හඳ කරා ගමන් කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙති. එහෙත් එබඳු ගමනක් ක්‍රියාත්මක කර ගැනීමට මත්තෙන් මඟහරවා ගත යුතු දුෂ්කරතා බොහෝයි. මනුෂ්‍යයා හඳට යෑමට පෙර මැදි පියවරක් සේ චන්ද්‍රිකාවක් (පරිවාරග්‍රහයකු) වශයෙන් පෘථිවිය වටා භ්‍රමණය වන්නා වූ ද අවකාශ තරණයෙහි යෙදෙන මිනිසුන්ට ලැගුම් ගැනීම සඳහා වුවමනා වන පහසුකම් ඇත්තා වූ ද එහෙයින්ම පෘථිවිය වටා යවා ඇති කුඩා කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකාවලට වඩා අංගෝපාංග සම්පූර්ණ වූ ද අවකාශ වේදිකාවක් තිබිය යුතු යැයි ඇතැම් අය යෝජනා කරති. එවැනි අවකාශ වේදිකාවකින් නොයෙක් ප්‍රයෝජන ගත හැකි වෙයි.
පෘථිවියෙන් පිටත සිට නිරීක්ෂණය කළ හැකි විද්‍යාගාරයක් වශයෙන් අවකාශ වේදිකාව යොදා ගත හැකියි. අපගේ වායුගෝලයට වඩා ඉහළින් ඒ වේදිකාව පිහිටන බැවින් පෘථිවිය මතුපිට සිට බලන්නකුට හමුවන යම් යම් වායුගෝලීය විකෘතිවලින් තොරව එහි සිට නොයෙක් ආකාශ වස්තු නිරීක්ෂණය කිරීමට හැකි වන්නේය.
උෂ්ණත්වය, වායු පීඩනය, අන්තරීක්ෂ කිරණවල (cosmic rays) තීව්‍රතාව ආදිය මැන සටහන් කර ගැනීම සඳහා ද පොළෝ මතුපිට පිහිටි ප්‍රවෘත්ති ලබාගන්නා ස්ථානවලට ඒ ඒ තොරතුරු එවීම සඳහා ද යොදනු ලබන නොයෙක් උපකරණ දැනට පෘථිවිය වටා ගමන් කරන චන්ද්‍රිකාවන්හි සවි කොට තිබේ. චන්ද්‍රිකාවක් මගින් මිනිසුන් ඔබ මොබ ගෙන යෑමට පුළුවන් වූ කල්හි පූර්වෝක්ත මිනුම්වල වටිනාකම වැඩි වනු ඇත. එසේ ගමන් කරන මගීන්ට විචාරාත්මක ලෙස කරුණු පිරික්සීමට හැකි වීමෙන් පෘථිවිය පිළිබඳව ද අපගේ වායු ගෝලයෙන් බැහැර පවතින වෙනත් ලෝක පිළිබඳව ද දැනට වඩා විද්‍යාත්මක වූ කරුණු රැස්කර ගැනීමට පිළිවන් වෙයි.
හඳ සහ ඉන් ඔබ්බෙහි පවතින වෙනත් ග්‍රහයන් වැනි වස්තු කරා යෑම සඳහා අවකාශ වේදිකාව යෝග්‍ය පියගැටක් වන්නේය. පොළෝ මත සිට අවකාශයානයක් පිටත්කර යැවීමේ දී එහි ගමන් මාර්ගය වූ වායුගෝලයෙන් ඇති විය හැකි ප්‍රතිරෝධය මැඩ පැවැත්වීමට මහත් ආයාසයක් දරන්නට සිදු වෙයි. අවකාශ වේදිකාවක සිට පිටත් කරනු ලබන යානයකට මේ දුෂ්කරතාවට මුහුණ පෑමට සිදු නොවේ.
පෘථිවියේ ආකර්ෂණ සීමාවෙන් බේරීමට නම් පැයකට හැතැප්ම 25,000ක පමණ ප්‍රවේගයක් අවශ්‍ය වෙයි. ගමන්ගෙන සිටිනා උස අඩු කර නොගෙන චන්ද්‍රිකාවකට පෘථිවිය වටා යෑමට වුවමනා කරන්නා වූ පැයකට හැතැප්ම 18,000ක පමණ වේගයෙන් අවකාශ වේදිකාව ම ගමන් කරන හෙයින්, අවකාශ වේදිකාවෙහි සිට මේ සැතැපුම් 25,000ක ප්‍රවේගය ඇතිකර ගැනීම වඩාත් පහසුය. එහි සිට නිකුත් කොට හරිනු ලබන අවකාශයානයකට අවශ්‍ය වන්නේ මේ වේග ප්‍රමාණ දෙකෙහි වෙනස වන පැයකට හැතැප්ම 7,000ක වේගය ලබා ගැනීම පමණකි. අවකාශ යානාව නිකුත්කොට හැරීමට පෙර, පෘථිවියේ සිට යවනු ලබන ආහාර ද්‍රව්‍ය, ඉන්ධන (fuel), රොකට් යන්ත්‍ර කොටස් ආදිය රැස් කිරීම සඳහා මේ අවකාශ වේදිකාව අවුරුදු ගණනක් ම පාවිච්චි කළයුතු වෙයි. යථාකාලයේ දී චන්ද්‍රයා වෙත ද ඉන් ඔබ්බට ද ඒ වේදිකාවේ සිට මිනිසාට පිටත්ව යා හැකි වේ.
(කර්තෘ: සී.ජේ. එලියේසර්)
(සංස්කරණය: 1965)
