ඇඩිලේඩ්

(Adelaide). දකුණු ඕස්ට්‍රේලියාවේ අගනුවරයි. මවුන්ට් ලොෆ්ට් කඳුවැටිය සහ සාන්ත වින්සන්ට් බොක්කත් අතර ටොරන්ස් මිටියාවතෙහි පිහිටි මෙය ඕස්ට්‍රේලියානු නගර අතුරෙන් සිව්වැන්නයි. 1836 දී ක'නල් විලියම් ලයිට් විසින් ඉදි කරන ලද මේ නගරය හතරවැනි විලියම් රජුගේ බිසවගේ නාමය අනුව නම් කොට තිබේ. මධ්‍යධරණී දේශගුණයක් සහිත මෙහි සාමාන්‍ය වාර්ෂික උෂ්ණත්වය පැ. 63°කි. සාමාන්‍ය වාර්ෂික වර්ෂාපතනය අඟල් 22කි. ඉතා සාරවත් දියළු තැන්නක පිහිටි හෙයින් ඇඩිලේඩ්හි කෘෂිකාර්මික කර්මාන්ත බෙහෙවින් දියුණු වී තිබේ. මධ්‍යධරණී පලතුරු හා තිරිඟු වැවීම, කිරිපට්ටි පාලනය හා බැටළුවන් ඇති කිරීම, වෙඬරු හා කේජු සෑදීම, මස් ඇහිරීම, ලොම් සහ හම් ද්‍රව්‍ය සකස් කිරීම, බීම පෙරීම හා කෘෂිකාර්මික යන්ත්‍රෝපකරණ නිපදවීම ඇඩිලේඩ්හි දියුණු කර්මාන්තයි.

ඇඩිලේඩ් නගරයට සැතැපුම් 7ක් පමණ වයඹ දිගින් වූ උදම් මෝයක් ආශ්‍රිතව ගොඩනගා ඇති ඇඩිලේඩ් වරාය දකුණු ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඉතා ම වැදගත් වරායයි. මරේ-ඩාලිං නිම්නයේ උපදින තිරිඟු, ලොම්, කිරි ද්‍රව්‍ය, පලතුරු, බීම වර්ග හා දැව ප්‍රධාන වශයෙන් පිටරට බලා යන්නේ ඇඩිලේඩ් තොටිනි. රටේ සෑම දිග්භාගයක ම ඇඩිලේඩ් කරා යෑම ඊම සඳහා අවශ්‍ය පහසුකම් ඇත. බටහිර ඕස්ට්‍රේලියානු වෙරළේ ප'ත්හි සිට නැගෙනහිර වෙරළ බලා යන මහාද්වීපික දුම්රිය මාර්ගය ද මෙය හරහා යයි. ජනගහනය (1961) 529,000කි.

වෙළෙඳ හා කාර්මික කටයුතු අධික වුව ද පරිසරය උපයෝගී කරගෙන ක්‍රමානුකූල ලෙස නිර්මාණය කර ඇති ඇඩිලේඩ් නගරය ඉතා දර්ශනීයය. මෙහි ප්‍රධාන ගොඩනැඟිලි අතර පාර්ලිමේන්තුව, විශ්වවිද්‍යාලය, ආකාශ වස්තු නිරීක්ෂණාගාරය හා ක්‍රිස්තියානි දේවස්ථාන කීපයක් ද වේ.

(සංස්කරණය: 1967)