උතුරුපුටුප
මෙය සත්විසි නැකත්වලින් සවිසි වැන්නය. උතුරුපුටුප නැකත පර්ය්යංකයක ආකාර සටහනක් ඇති වන තරු අටකින් යුක්තය. දණ්ඩාකාර තරු දෙකකින් යුක්තය යනු ඇතැමුන්ගේ මතයයි. මේ නැකත මනුෂ්ය ගණයි; ගොන් යෝනියි; කොසඹ වෘක්ෂයි; මයුර පක්ෂියි; ආකාශ භූතයි; ක්රතු ගෝත්රයි; ක්ෂත්රිය වර්ණයි; පුරුෂ ලිංගයි; මධ්ය නාඩියි; ඌරු රජ්ජුයි; ඌර්ධ්ව මුඛයි; සුලෝචනයි. අහිර්බුධ්න්ය දේවතාධිපති වූ මෙම නැකත වරුණ මණ්ඩලයට අයත්ය. රාශි චක්රයේ මධ්යම මාර්ගයක් වූ ගෝවීථීයෙන් කොටසක් ද මේ නැකතට සම්බන්ධ වේ. මෙය උදා වී ඝටිකා සූවිස්සක් ගිය තැන ඝටිකා සතරක් විෂ බැවින් ගමනෙහි අශුභයි.
උතුරුපුටුප නැකතින් උත්පාත දර්ශනයක් වී නම් ධාන්යයන්ගේ වැඩීම වේ. මේ නැකතින් මල්වර වූ කන්යාතොමෝ ඥාතීන්ට හිතැති උඩඟු තැනැත්තියක් වන්නීය. ඊශ්වර, යාමල, මල්ල, ධර්ම යන ශාස්ත්ර හා ආයුධ ශිල්ප ඉගෙනීමෙහි ද විවාහ, යාග, ව්රත, අභිෂේක, පුංසවන, සීමන්ත, නාමකරණ, අන්නප්රාශන, නවවස්ත්රධාරණාදියෙහි ද මේ නැකත ශුභයි. උතුරුපුටුප නැකතින් උපන් තැනැත්තේ සමස්ත ධර්මයන්ගේ දැනීම ඇති සතුරන් නසන දරුණු තැනැත්තෙක් වේ. දු, ථ, ඣ, ඤ යන අකුරු සතර මේ නැකතේ පාද සතරට පිළිවෙළින් හිමි වේ.
(සංස්කරණය: 1970)
