ජැක් කේඞ් (Jack Cade)
ඉංග‍්‍රීසි ජාතිකයකු වූ මොහු 15 වන සියවසේ දී එංගලන්තයේ පැනනැඟි සංවිධානාත්මක කැරැල්ලක නායකත්වය ගැනීම නිසා ප‍්‍රසිද්ධ වූ මොහු ජෝන් කේඞ් නමිනුදු හැඳින්වේ. කේඞ්ගේ ජීවිතයේ මුල් කාලය ගැන තතු විරල ය. මොහු සසෙක්ස්හි වැසියකු බවත් ස්ත‍්‍රියක මරා දමා ප‍්‍රංසයට පලා ගොස් සිටි බවත් මොහු අත්අඩංගුවට ගැනීමේ ප‍්‍රකාශනයක සඳහන් වේ. යෝර්ක්හි ආදිපාදවරයා අයත් වූ මෝර්ටිමර් (Mortimer) පරපුරේ නාමය ගෙන ජෝන් මෝර්ටිමර් නමින් ඉදිරිපත් වූ මොහු යෝර්ක්හි ආදිපාදවරයා සිය ඥාතියකු බව පැවසුවේ ය. කෙසේවතුදු මොහු වැදගත් සමාජ තත්ත්වයක් හා ඉඩම් අයිතියක් සතු ව සිටියකු බව පැවසේ.
සෆ්ක්හි ආදිපාදවරයා මරාදැමීම නිසා ඇතිවිය හැකි පළිගැනීම් ගැන බිය හා ඪෂ හෙන්රි රජුගේ ඇමතිවරුන් විසින් ගෙනයනු ලැබූ ප‍්‍රජාපීඩක හා දූෂිත පාලනය නිසා 1450 දී එංගලන්තයේ දකුණු ප‍්‍රදේශයේ කැරැල්ලක් ඇතිවුණි. කෙන්ට්හි කැරලිකරුවන් සිය නායකයා සේ මොහු තෝරා ගත්තෙන් එය ජැක් කේඞ්ගේ කැරැල්ල නමිනුදු ප‍්‍රචලිත ය. කැරලිකරුවන්ගේ ප‍්‍රධාන ඉල්ලීම් වූයේ යෝක්හි ආදිපාදවරයා බලයට පත්කිරීම, කම්කරු ව්‍යවස්ථාව ඉවත්කිරීම හා අධිකරණ කටයුතු නඟාලීමයි.
කේඞ්ගේ හමුදාව වැසියන් 40,000කින් පමණ සමන්විත වූ බව පැවසේ. වරෙක රාජකීය හමුදා හමුවේ පසුබැස්ස ද ඉනික්බිති ඔවුන් පරදවා ලන්ඩනයට ඇතුළු වූ කැරලිකරුවෝ දූෂණවලට වගකිව යුතු ඇමතිවරුන් කිහිපදෙනකු ම මරා දැමූහ. අනතුරුව, කේඞ් ද නීතිය නොතකා ක‍්‍රියාකිරීම නිසා ප‍්‍රකෝප වූ නගර වැසියෝ කේඞ්ගේ හමුදා සවුත්වර්ක් පේරුවට ගිය පසුව ඔහුගේ අනුගාමිකයන් නගරයෙන් පළවා හැරියහ. අවසානයේ දී චාන්සලර්වරයාගේ මැදිහත්වීමෙන් රජය විසින් ඉදිරිපත් කරනු ලැබූ සමාව දීම් හා සහන සැලසීම් පිළිගත් කැරලිකරුවෝ විසිර ගියහ. කේඞ් අත්අඩංගුවට ගෙන මරා දැමූ පාලකයෝ ඔහු ඇති කළ වෙනස්කම්, පනත් මගින් නිෂ්ප‍්‍රභ කළහ.
අජන්තා සී. දයාරත්න
