ජිම්නේසියම් (Gymnasium)
ජිම්නේසියම් (Gymnasium). ‘ජිම්නෝස්’ (Gymnos) යන ග‍්‍රීක වචනයේ අර්ථය ‘නග්න’ යනුයි. පැරණි ග‍්‍රීක ක‍්‍රීඩකයෝ නග්න ව සිට ශරීරාභ්‍යාස කළ හෙයින් එම අභ්‍යාස කළ ස්ථානය ජිම්නේසියම් යනුවෙන් හැඳින්විණි. පැරණි ග‍්‍රීක ජිම්නේසියම් හුදෙක් ක‍්‍රීඩා හා ශරීරාභ්‍යාස සඳහා වෙන්වුණු ස්ථානයක් නොවී ය. යොවුන් වියෙහි පසුවන්නන් නිතර හැසිරෙන ස්ථානයක් වූ ජිම්නේසියම් ආචාර්යවරුන්ට, විශේෂයෙන් ම දාර්ශනිකයන්ට ප‍්‍රිය වූ ස්ථානයක් වී යයි කියැවේ. ඇතැන්ස් නගරයේ වූ විශිෂ්ටතම ජිම්නේසියම් ආයතන තුන ඇකඩමි (බ.) ලයිසියම් (බ.) හා සිනෝසාර්ගීස් නම් විය. ඇකඩමිය ප්ලේටෝ නිසාත්, ලයිසියමය ඇරිස්ටෝටල් නිසාත්, සිනෝසාර්ගීසය ඇන්ටිස්තීනිස් හා සිනික්වාදීන් නිසාත් සම්භාවනීයත්වයට පත් විය.
ජිම්නේසියම් ශාලා ඉතා විශාල ඒවා විය. ඒවා භාෂාශාස්ත‍්‍ර, චිත‍්‍ර, සංගීත ආදිය සඳහා පංති කාමර හා ජවන මාර්ග, පිහිනුම් තටාක හා වෙනත් නොයෙක් ක‍්‍රීඩාංගනයන්ගෙන් සෑදී තිබිණි. ක‍්‍රීඩා උත්සව හා තරග ග‍්‍රීක සමාජයේ වැදගත් අංග වූයෙන් ජිම්නේසියම් ශාලා තැනීම මෙන් ම ඒවා නිලධාරීන් යොදා බලාගැනීම ද රජය මගින් කරන ලදි.
ශරීර සෞඛ්‍යය සඳහා ශරීරාභ්‍යාස ප‍්‍රයෝජනවත් බව පැරණි ම ග‍්‍රීක වෛද්‍යවරයන් විසින් සොයාගන්නා ලදි. ශරීරාභ්‍යාස ඉතාමත් ක‍්‍රමවත් එකක් විය. සංගීතය, චිත‍්‍ර ආදි කලාවන් මෙන් ම ශරීරාභ්‍යාසය සඳහා ද කාලය යෙදවිය යුතු බව සාමාන්‍ය විශ්වාසය විය. වෛද්‍ය විද්‍යාවේ පිතෘවරයා ලෙස සැලකෙන හිපොක‍්‍රටීස්ට (ක‍්‍රි.පූ. 460 පමණ 359) (බ.) පෙර ද සුඛෝපභෝගී ජීවිතයේ දුර්විපාක මගහරවා ගැනීම සඳහා ශරීරාභ්‍යාස උචිත ය යන විශ්වාසය පැවතිණි. මනුෂ්‍යයා ස්වකීය ශරීරයෙන් කොතරම් ප‍්‍රයෝජන ගනී ද (කිසියම් සීමාවක් ඇතුළත) ඒ තරමට එය ශක්තියෙන් හා ප‍්‍රමාණයෙන් වර්ධනය කර ගත හැක යන
සිද්ධාන්තය මත ශරීරාභ්‍යාසය පිළිබඳ පුරුද්ද ගොඩනැංවිණි. තව ද ශාරීරික වර්ධනය හේතුකොටගෙන සිත කය අතර සම්බන්ධතාව වර්ධනය වේ යයි ග‍්‍රීක්වරු විශ්වාස කළහ. ස්පාටා වැසියන් ශරීරාභ්‍යාස පිළිබඳ ඉතාමත් තදින් විශ්වාස කළ බව ද ස්ත‍්‍රී පුරුෂ දෙපක්ෂයෙන් ම යොවුන් වියෙහි වූවන් අනිවාර්ය වශයෙන් ශරීරාභ්‍යාසයෙහි යෙදිය යුතු වූ බව ද කියනු ලැබේ.
මධ්‍යතන යුගයේ දී ශරීරාභ්‍යාස පිළිබඳ වූ අවධානය අඩු වූ අතර දහඅට වන ශතවර්ෂයේ පසු භාගයේ දී ජර්මන් ජාතිකයින් විසින් එය පුනර්ජීවනයට පත්කරන ලදි. ද්විතීයික පාසැල් ද ඔවුන් විසින් ජිම්නේසියම් යනුවෙන් හඳුන්වන ලදි. එංගලන්තය, ඇමෙරිකාව ආදි රටවල ජිම්නේසියම් යන්න දැනට ද ශරීරාභ්‍යාස පිළිබඳ මධ්‍යස්ථාන පමණක් හැඳින්වීම සඳහා යොදනු ලැබේ. අද බොහා් විශ්වවිද්‍යාලයන්හි ද ජිම්නේසියම් ශාලා දක්නට ලැබේ.
ඩි. ආර්. සෙනෙවිරත්න
