ජියාංදු (Jiangdu)
ජියාංදු (Jiangdu). වර්තමානයේ මේ නගරය හඳුන්වන්නේ යාං ජෝ (Yangzhou) යන නමිනි. මෙය චීනයේ ජියෑංසු (Jiangsu) පළාතේ ‘ග‍්‍රෑන්ඞ් කැනැල්’ නම් අළේ ඉවුර අසල පිහිටා ඇති නගරයකි. යැං-චු පළාතේ පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය වනුයේ මේ නගරයයි.
(සිතියම-පින්තූරයක්)
6 වන සියවසේ දෙවන සුයි (Sui) රාජවංශය යටතේ මෙය දකුණු ප‍්‍රදේශයේ අගනුවර වශයෙන් පැවතිණ. මෙහි වර්තමානයෙහි ග‍්‍රෑන්ඞ් කැනැල් ලෙස හැඳින්වෙන ඇළ නිර්මාණය වූයේ ද මේ රාජවංශය යටතේ ය. එම රාජවංශය 7 වන සියවසේ දී බිඳවැටෙන තෙක් ජියාංදු නගරය දකුණු අගනුවර ලෙස පැවතුණි. 9 වන සියවස වන විට විදේශීය රටවල් හා වෙළෙඳාම් සිදු කරන ප‍්‍රධාන නගරයක් හා වරායක් වශයෙන් මෙය ප‍්‍රසිද්ධියක් ලබා තිබුණි. වෙළෙඳාමේ උපරිම දියුණුවක් ඇති වූයේ මොංගෝලියානු යුගයේ දී ය. මාර්කෝ පෝලෝ එකල උසස් නිලධාරියකු වශයෙන් මෙහි පදිංචි ව සිටි බවට සාක්ෂ්‍ය ඇත.
1368-1644 දක්වා රජ කළ මිං රාජවංශය යටතේ චීන විදේශීය වෙළෙඳාම අඩුවීම නිසා වරායක් වශයෙන් ජියාංදු ලබා තිබූ ප‍්‍රසිද්ධිය අඩු විය. නගරය වර්තමානයේ පිහිටා තිබෙන ස්ථානයට ගෙන එන ලද්දේ 1126-1279 දක්වා පැවති දකුණු සුං (Sung) රාජවංශය යටතේ ය.
1368-1911 දක්වා ජියාංදු නගරය ප‍්‍රදේශීය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් වශයෙන් පැවතුණි. මේ කාලයේ දී මෙහි විසූ ලූණු වෙළෙඳුන් ඉතා ධනවත් වූ අතර ඔවුන් කලාව, භාෂාව ආදිය පිළිබඳව ද උනන්දුවක් දැක්වූයෙන් නගරය සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයක් වශයෙන් ද දියුණුවක් ලැබී ය.
නගරයේ පරිහානිය ඇරඹුණේ 1850-69 දක්වා පැවති තායිපින් (Taiping) විප්ලවයත් සමග ය. 1853 කැරලිකරුවන් නගරය අල්ලා ගත් අතර 1855 දී මෙහි ඇති වූ විශාල සටනකින් අධිරාජ්‍යයේ හමුදාවෝ පරාජයට පත් වූහ. මේ කාලයේ දී නගරයට බලවත් සේ හානි සිදු විය. ලූණු වෙළෙඳාම ද අඩුවීමෙන් ද නගරය තවදුරටත් පරිහානියට ලක්විය.
20 වන සියවස ආරම්භ වන විට තරමක දියුණුවක් ලබා සිටි ජියාංදු නගරය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් වශයෙන් පැවති අතර ලූණු වෙළෙඳාම ද තරමත් දුරට කෙරුණි. එමෙන් ම සාම්ප‍්‍රදායික අත්කම්, සිල්ක් රෙදි, ලැකර් භාණ්ඩ, කැටයම්, එම්‍බ්‍රොයිඩර් වැඩ ආදිය ගැන ද ජියාංදු ප‍්‍රසිද්ධියක් ලැබී ය. එය හාල් සඳහා ප‍්‍රදේශීය වෙළෙඳපොළක් ව පැවති අතර ආහාර සැකසුම් මධ්‍යස්ථානයක් ද වේ.
1949න් පසු විශේෂයෙන් ම ඇළ මාර්ග ප‍්‍රතිසංස්කරණය කිරීමෙන් පසු නගරය නැවත දියුණු වෙමින් පවතී. 2010 දී මෙහි ජනගහනය 4,414,681ක් විය.
දේවිකා පි‍්‍රයදර්ශනී එදිරිවීර
