ටාටර්වරු
(තාතර්වරු) (Tatars). පැරණි සෝවියට් සංගමයේ වොල්ගා නදිය හා එහි ශාඛාවක් වන කාමා නදී නිම්නයේ යූරල් කඳු වැටියට නැගෙනහිර පෙදෙසෙහි වෙසෙන තුර්කි භාෂා පවුලට අයත් භාෂාවක් කතාකරන පිරිසකි. මීට යාබද පෙදෙස්වල මෙන් ම දකුණු සයිබීරියාවේ ද මෙම ගෝත්‍රයට අයත් පිරිස් සිටිති. ඔවුහු වැඩි වශයෙන් ම සුන්නි මුස්ලිම්වරු ය. ආරම්භයේ දී ඔවුහු ඊසාන දිග මොංගෝලියාවේ සිටි සංචාරක ගෝත්‍රයක් වූහ. ජෙන්ඝස් ඛාන්ගේ ආක්‍රමණික හමුදා සමග මිශ්‍රණය වූ ටාටර්වරු නැගෙනහිර යුරෝපයේ විවිධ ප්‍රදේශවලට පැතිරී ගොස් ක්‍රිමියන් ටාටර්, සයිබීරියානු ටාටර්, කසාන් ටාටර්, කසිමොෆ් ටාටර් ආදි වශයෙන් 13-14 සියවස්වල පැවැති මොංගෝලියානු අධිරාජ්‍යයේ ගෝත්‍රික කොටස් බවට පත්වූහ. මොංගෝලියන්වරුන් නැගෙනහිර දෙසට පසුබසින විට ටාටර්වරු රුසියාවේ, යුක්රේනයේ, සයිබීරියාවේ බලය ස්ථාපනය කර ගත්හ. ඔවුහු 14 වන සියවසේ දී ඉස්ලාම් දහම වැළඳ ගත් නමුදු ප්‍රාග් ඉස්ලාමීය භූතාත්ම පිළිබඳ විශ්වාස නොනැසී පැවතුණි. සංක්‍රමණික පිළිවෙතින් ඈත් වී ස්ථාවර පදිංචිය සහිත ව කෘෂිකාර්මික ජනතාවක් බවට 16 වන සියවස වන විට පත් ව සිටි ටාටර් ජනාවාස කැබලි වී රුසියානු හෝ තුර්කි පාලනයට නතු විණි.
ටාටර් ප්‍රධානීන්, වෙළෙන්දන් සහ ආයතන කෙරෙන් රුසියානු ඉතිහාසයට ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති විණ. අවසාන ටාටර් රාජ්‍යය වූ ක්‍රිමියාව දෙවන කැතරින් බිසව විසින් 1783 දී රුසියාවට ඒකාබද්ධ කරන ලදි. දෙවන ලෝක මහා සංග්‍රාමයෙන් පසු ක්‍රිමියාවේ විසූ ටාටර්වරුන් කසකස්ථාන් සහ උස්බෙකිස්ථාන් ප්‍රදේශයන්ට සමූහ වශයෙන් පිටුවහල් කරන ලදි. එයට හේතුව වූයේ යුද්ධ සමයේ දී ඔවුන් ජර්මන්වරුන් සමග සම්බන්ධකම් පැවැත්වීම ය. 1991 සෝවියට් සංගමය බිඳී යාමත් සමග පිටුවහල් ව සිටි බොහෝ ටාටර් පිරිස් ක්‍රිමියාව වෙත ආපසු පැමිණියහ.
(කර්තෘ: එස්මි ජී. ද සිල්වා)
(සංස්කරණය: 2019)
