දදය

(1) ආයුර්වේද වෛද්‍ය ශාස්ත්‍රයේ දද්‍රැ නමින් හැඳින්වේ. දද ඇතිවීමට කායික මෙන් ම මානසික හේතු ද මුල් වේ.

(2) ඒ විස්තර චරක, සුශ්‍රැත, අෂ්ටාංග හෘදය හා මාධව නිදානයන්හි විස්තර වේ.

ආයුර්වේද ශාස්ත්‍රයේ ඉගැන්වීම අනුව දද එනම් දද්‍රැ අයත් වන්නේ කුෂ්ඨ රෝග ගණයට ය. කුෂ්ට දස අටක් ඉගැන්වේ. එයින් හතක් මහා කුෂ්ඨ ලෙස හැඳින්වෙන අතර එකොළොසක් ක්‍ෂුද්‍ර කුෂ්ඨ හෙවත් දරුණු නොවන කුෂ්ඨ පංක්තියට ගැනේ. දද අයත් වන්නේ ක්‍ෂුද්‍ර කුෂ්ඨ ගණයට ය. චරක හා සුශ්‍රැත සංහිතාවන්හි මේ බෙදීම වෙනස් ව දක්නට ලැබේ.

(3) මඳ මඳ කැහිලි හා මඳ රතුපාට සහිත බිබිලි ඇත්තා වූ උස් වූ මඬුල්ල දද නමැති කුෂ්ඨයයි. ස්පර්ශයෙන් බෝවේ. (පිරිසිදු නොවුවහොත්)

(4) පිළියම්:

1 පැගිරි තෙල් පොල්තෙල් හා මුසු කොට ගෑම

2. ඇත්තෝර කොළ යුෂ, තලතෙල් හෝ එබඳු අන් තෙලක් හා මුසු කොට දෙහි ඇඹුල් සමඟ මුසු කොට ගෑම.

3. පෙති තෝර ඇටවලින් ලබා ගත් තෙල් ගෑම පහසු පිළියම් විධියකි. ගණයට ය.

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ

(1) සුශ්‍රැත, චරක, අෂ්ටාංග හෘදය හා මාධව නිදාන - (සිංහල)

(2) කුෂ්ඨ නිදාන හා චිකිත්සාව (සිංහල)

(3) අෂ්ටාංග හෘදය උත්තරාර්ධය 244 පිටුව (සිංහල)

(කර්තෘ: විලියම් අල්විස්: 1960)

(සංස්කරණය නොකළ)