දෙපත් කළුවා
සත්ත්ව විද්යාත්මක ලෙස Calliophis melanurus sinhaleyus යන නමින් හඳුන්වනු ලබන සර්ප විශේෂයකි. මොව්හු සෙ.මි. 30ක් පමණ දිගු වෙති. හිස ගෙලෙන් පැහැදිලිව වෙන් වී නොමැත. හිස ගෙලට වඩා පලල් නොවේ. ලා දුඹුරු පැහැයක් ගන්නා පෘෂ්ඨිය පැත්තේ සෑම කොරලයක ම තද දුඹුරු පැහැති ලපය බැගින් ඇත. මෙම ලප නිසා දේහයේ අන්වායාම ලෙස දිවෙන තද දුඹුරු පැහැති ඉරි 12ක් ඇති වේ. කෙසේ වුව ද සමහර දෙපත් කළුවන්ගේ මෙම ලපය නොමැත. මොවුන්ගේ හිස සහ ගෙලේ පෘෂ්ඨය පැත්ත කළු පැහැති ය. හිසේ අපර ප්රදේශයේ කහ පැහැති ලප යුගලක් ද පිහිටයි. වලිගයේ කළු වල දෙකකි. දේහයේ උදරිය පැත්ත කහ පැහැති ය. ගෙල ප්රදේශයේ උදරීය පැත්ත ලා නිල් පැහැයක් ගනී. ගුදය රතු ලපයක් මැද පිහිටයි. වලිගය උදරිය පැත්තේ කෙරල නිල් පැහැයක් ගනී.
විෂ ග්රන්ථි සහිත ය. නමුත් මෙම විෂ මිනිසාට බලපාන්නේ කෙසේ දැයි තවම හරි හැටි නොදනී.
තැති ගත් විට හිස පහත් කර වලිගය ඉහලට ඔසවා උදරිය පැත්තේ, ගුදය වටා ඇති රතු ලපය පෙනෙන සේ එය චලනය කරයි.
දුර්ලභ සර්පයෙකි. ශ්රී ලංකාවේ පහතරට සහ මැදරට ප්රදේශවල ජීවත් වේ. විල්වල ගුල් තුලත් දිරා යන ශාක කඳන් තුලත් ජීවත් වේ. මෙම සර්පයා ශ්රී ලංකාවේ ඒක දේශීය විශේෂයෙකි.
Reptilia වර්ගයේ Squamata ගෝත්රයේ Serpentoidea උපගෝත්රයේ Elapidea කුලය යටතේ මොව්හු වර්ගීකරණය කරනු ලැබෙති. ශ්රී ලංකාවේ ඉතාම විෂ සහිත සර්පයන් වන තෙල් කරවලා, හක් කරවලා සහ නයා අයත් වනුයේ ද මෙම කුලයට ම ය.
ආශ්රිත ග්රන්ථ
Deraniyagala, P. E. P, 1955. A Colored Atlas of Some Vertebrates From Ceylon, Vol 3 - Serpentoid Reptilia
The Ceylon National Museum Publication 121 pp
(කර්තෘ: එම්.ජේ.එස්. විජේරත්න)
(සංස්කරණය නොකළ)