දොන් පිලිප් ද සිල්වා ඈපා අප්පුහාමි

සිංහල විශ්වකෝෂය වෙතින්
වෙත පනින්න: සංචලනය, සොයන්න

ජ්‍යොතිශ්ශාස්ත්‍ර විශාරදයෙකි. 'ඈපා පඤචාඞග ලිත' නමින් ප්‍රසිද්ධ පඤචාංග ලිතේ ආරම්භක කර්‍තෘ 1810 දී බෙන්තර වලල්ලාවිටි කෝරළයේ වෑයිහේනේ උපත ලැබුවේ ය. දොන් සිමන් ද සිල්වා ඈපා අප්පුහාමි පියා වූයේ ය. ඔහු එවක ගම් ප්‍රධානියෙක් ව සිටියෙකි. මාලිගා කන්දේ විද්‍යෝදය පිරිවෙනේ මූලික දායකයා ය. විද්‍යාධාර සභාවේ පළමුවන සභාපති හික්කඩුවේ නාහිමි කොළඹට වැඩමවා ගෙන ආයේ මොහු විසිනැයි කියති. ජ්‍යොතිශ්ශාස්ත්‍රය හදාලේ විශ්වනාථ ශිවාචාර්‍ය්‍ය කුමාර ස්වාමි නම් බමුණු පඩිවරයෙකුගෙනි. ලංකාවේ මුද්‍රිත පළමු වන පඤචාඞග නිකුත් වූයේ 1854 වර්‍ෂයේ ය. එහි කතෘවරයා වූයේ 'අහුංගල්ලේ ගුරුතුමා' නම් වූ නක්‍ෂත්‍රාචාර්‍ය්‍යවරයෙකි. ඈපා අප්පුහාමි ද එයට සහාය වූ බව කියති. ඈපා අප්පුහාමි විසින් ලියූ නක්‍ෂත්‍රය පිළිබඳ පොත් රැසකි. 'දෛවඥෙපදේශය', 'අභිනව ජාතක රත්නය', 'මුහුර්‍ත චින්තාමණි', 'ගුණ දෝෂ සංග්‍රහව', 'භූගෝලය' සහ 'ස්වපනමාලිය' ඉන් සමහරකි. 'සාරත්‍ර්‍ථ ප්‍රදීපිකා' නම් සඟරාවක් ද පවත්වන ලදි. 1891 මාර්තු මස 10 වෙනි දා ජන්මාන්තර ගතවූයේ ය.

(කර්තෘ: හපුගොඩ සුමනතිස්ස ස්ථවිර: 1964)

(සංස්කරණය නොකළ)