ධර්‍මද්වජ ජාතක කාව්‍යය
පන්සිය පනස් ජාතක පොතෙහි ධර්‍මද්වජ ජාතකය නමින් එන බෝසත් සිරිත දක්වන කවි පොතකි. කවි කීමටත් ඇසීමටත් පොදු ජනයා අභිරුචියක් දැක්වීමත් ඒ අභිරුචිය දහම් කතාවෙකින් පිරවීමට සිතීමත් මේ කාව්‍යය කිරීමට හේතුව වන්නට ඇත.
ධර්‍මද්වජ නම් වූ බෝසත් බරණැස් රජුගේ පොරෝහිතයා විය. එකල කාල නමැත්තෙක් සෙනෙවිරත් තනතුරෙහි ද ජත්තපාණි නැමැත්තෙක් මඟුල් කපු තනතුරෙහි ද වූහ. අධිකරණ පසිඳලන කාල සෙනෙවි තෙමේ අධිකරණයෙහි ලා අල්ලස් ගෙන යුක්තිය අයුක්තිය හැටියටත් අයුක්තිය යුක්තිය හැටියටත් තීරණය කිරීමට පුරුදු ව සිටියේ ය. මේ නිසා වැසියනට මහත් අවැඩ සිදු විය. දිනෙක අධිකරණයෙන් බලවත් අයුක්තියතට පත්කරන මිනිසෙක් ඉස අත් බැඳගෙන තමාට කළ වරද කියමින් යන්නේ රාජ සේවයට එන බෝසතුන් හමුව මෙබඳු අවනඩු වෙද්දී ඔබ බලා සිටින්නේ ඇයි ද? ඒවා සොයා යුක්තිය ඉටු කර දීම නරකදැ'යි ඇසී ය. බෝසත් අධිකරණයෙහි සිට නඩුව විසඳා යුක්තිය ඉටුකර ලී ය. ඒ කෙරෙහි පහන් මහජනයා ප්‍රීති ඝෝෂා කළහ. ඒ ඇසූ රජ කරුණු විමසා දැන එවක් පටන් නඩු විසඳීම බෝසතුනට ම පැවැරී ය. ඉන් පසු කාල සෙනෙවියාට අල්ලස් නැතිව ගියෙන් ඔහු බෝසත් මරවන්නට උපක්‍රම යොදා ඉනුදු පලක් නොලැබ විපතට පැමිණියේ ය යනු ධර්‍මද්වජ ජාතක කථාවේ සාරයයි. එය පොදු ජනයා රිසිවන හැටියට මෙහි ලා සිව් පැදියට නඟා ඇත. ඩී.ඩබ්ලිව්. කුරුප්පුආරච්චි නමැත්තෙක් කාව්‍ය කර්තෘයි. කවි 133කින් යුත් එය 1926 දී පළ කොට ඇත්තේ ය.
(කර්තෘ: ඩී.සී. දිසානායක: 1967)
(සංස්කරණය නොකළ)
