ධාතු විස්තරය
ගෞතම සර්වඥයන් වහන්සේගේ ශාරීරික, පාරිභෝගිකාදී ධාතූන් පිහිටි තැන් හා ඒවායේ ප්‍රමාණාදි සාමාන්‍ය තොරතුරු ප්‍රශ්නෝත්තර වශයෙන් දක්වා කළ කවි 67කින් යුක්ත කාව්‍ය ප්‍රබන්ධයකි. කවුරුන් විසින් කරන ලද්දේදැ'යි නොපැවසේ.
"කියන් බුදු ගුණේ සිහිකර නිරන්ත රා
දහම් අමා අස මේ වදන පුවත රා
සවන් නමා ඇසුවොත් බණ පවිත්ත රා
නිවන් දකිත් ඇසුවෝ දාතු විස්තර රා"
යන කර්තෘගේ ප්‍රකාශනයෙන් ග්‍රන්ථකරණයට හේතුවත් ග්‍රන්ථ තත්ත්වයත් හෙළිවේ.
බුදු රජාණන් වහන්සේට කරන නමස්කාරයකින් පසුව ග්‍රීවා, කේශ, දකුණු අකු, ලළාට, දන්ත, පාත්‍ර යන ධාතූන්, දකුණු හා වම් සිරිපා සටහන්, මිණිපළඟ, වම් අකුධාතු පිහිටි තැන් ද ධාතූන්ගේ ප්‍රමාණ, වර්ණ, නැළිගණන, ධාතුබෙදීම, ධාතූන් ගෙන ගියවුන්, මිණු නැළිය. දර සෑයේ අඟුරු අභින්නක ධාතු සත, චෛත්‍ය තුන් වර්ගය, ඩබරාව, තුන්සිවුරු යන මේවා පිහිටි තැන් කියා දෙවියන්ට පින්දීම් වශයෙන් කාව්‍ය නිර්මාණය කර තිබේ.
(කර්තෘ: ඩී.සී. දිසානායක: 1956)
(සංස්රණය නොකළ)
