මොඝරාජ මහ තෙර
ගෞතම බුද්ධ ශාසනයෙහි අසූ මහා ශ්‍රාවකයෙකු වූ මුන්වහන්සේ ලූඛ චීවරය ධාරී (රුක්ෂ සිවුරු දැරූ) භික්ෂූන් ගෙන් අග්‍ර වූහ. මේ තෙරණුවෝ විමර්‍ශනය ධූර කොට ගෙන රහත් වූ ස්ථවිර කෙනකුන් ලෙස ද සලකනු ලැබෙත්.
බාවරී තාපසයන්ගේ ශිෂ්‍යයන් දහසය දෙනාගෙන් කෙනකු වූ මෙ තෙමේ ද ප්‍රශ්න විචෑරීම සඳහා බුදුන් වෙත යවනු ලැබී ය. ඔහු ඇසූ ප්‍රශ්නයට බුදුන් පිළිතුරු දී අවසන් වෙත් ම හේ රහත් පලයට පැමිණියේ ය. ඔහුගේ පිරිස ද ඒ සමඟ රහත් වූහ. අනික් බාවරී-ශිෂ්‍යයන් පසළොස් දෙනා ද ඔවුන්ගේ ප්‍රශ්න බුදුන් විසින් විසදුණු කල්හි මෙසේ ම පිරිවර සමඟ රහත් වූහ. සත්‍ථලූඛ (සාර්ථවාහකයන් ඉවත දැමූ රෙදිකඩවලින් සකසා ගත් සිවුරු), සුන්න ලූඛ (සන්නාලීන් ඉවත දැමූ රෙදිකඩවලින් පිළිවෙළ කරගත් සිවුරු), රජන ලූඛ (රඤකයන් විසින් ඉවත දමන ලද රෙදි කැබලිවලින් සකස් කරගත් සිවුරු යන ත්‍රිවිධ ලූඛයෙන් සමන්විත පංසුකූල චීවර දැරූ හෙයින් පසු කලෙක දී බුදුන් විසින් මේ තෙරණුවෝ යථොක්ත තනතුරට පත්කරනු ලැබූහ.
මුන් වහන්සේ බුදුන්ගෙන් ඇසූ ප්‍රශ්නය නම් මරණයෙන් මිදීම පිණිස ලෝකය සැලකිය යුත්තේ කිනම් ආකාරයකින් ද යන්න ය. ලෝකය ශූන්‍ය ලෙස සැලකිය යුතු බවත් ආත්මය පිළිබඳ දෘෂ්ටිය (අත්තානුදිට්ඨි) අත්හළ යුතු බවත් ඊට පිළිතුරු වශයෙන් බුදුහු පළ කළහ. මොඝරාජ තෙරණුවෝ අන්තිම ආත්ම භාවයේත් ඊට පෙර ආත්ම භාව කීපයකදීත් කුෂ්ට රෝගයකින් පෙළුනහ. ඒ වෙනත් අත් බවෙක දී එක් බුදුවරයෙකුගේ සක්මන් මළුව ගිනිබත් කිරීමේ විපාක වශයෙනි. උන් වහන්සේ ලූඛ චීවරධාරීන්ගෙන් අග්‍ර වීමට ප්‍රාර්‍ථනා කළේ පදුමුත්තර බුදුන් සමයේ දී ය.
(කර්තෘ: අඥාතයි)
(සංස්කරණය නොකළ)
